Công tác khen thưởng được cải tiến thủ tục quy trình, đi vào thực chất và hiệu quả hơn (*)

Thực hiện lời kêu gọi thi đua ái quốc (ngày 11/6/1948) của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Thi đua là yêu nước, yêu nước phải thi đua và những người thi đua là những người yêu nước nhất”, “Thi đua khen thưởng (TĐKT) là động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới. Thi đua yêu nước phải được tiến hành thường xuyên, liên tục hằng ngày”, trong những năm vừa qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành Luật Thi đua, khen thưởng, các nghị định hướng dẫn và các chỉ thị, cùng với đó là việc thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW - ngày 21/5/2004 của Bộ Chính trị (khóa IX) về “Tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến”, 5 năm qua (2011-2015), công tác TĐKT của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) - dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Cán sự đảng, Đảng ủy bộ và lãnh đạo bộ đã có những chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào nền nếp, tạo điều kiện thúc đẩy phong trào thi đua yêu nước trong hoạt động KH&CN, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được Đảng và Nhà nước giao. Bộ máy làm công tác TĐKT được củng cố, kiện toàn đã giúp công tác TĐKT của bộ chính quy và chuyên nghiệp hơn. Bên cạnh mặt tích cực đạt được, công tác TĐKT vẫn còn bộc lộ một vài tồn tại, hạn chế, chưa thật sự trở thành động lực mạnh mẽ cổ vũ, động viên cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm việc và cống hiến hiệu quả hơn.

Hiện Bộ KH&CN có hơn 3.000 cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, làm việc tại 46 đơn vị. Dưới dự chỉ đạo trực tiếp và sát sao của lãnh đạo Bộ KH&CN, trong 5 năm qua (2011-2015) phong trào thi đua của Bộ KH&CN đã không ngừng đổi mới, có những chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào nền nếp, tạo điều kiện thúc đẩy phong trào thi đua yêu nước trong hoạt động quản lý KH&CN và hoạt động KH&CN, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được Đảng và Nhà nước giao.

Hiện nay, bộ đang chủ trì soạn thảo và sớm ban hành thông tư quy định công tác khen thưởng trong lĩnh vực KH&CN - dự kiến ban hành trong tháng 10/2015. Bộ máy làm công tác TĐKT đã được kiện toàn một bước quan trọng để đáp ứng yêu cầu triển khai công tác TĐKT trong tình hình mới. Hội đồng Thi đua - Khen thưởng của bộ cũng đã được thành lập - gồm 14 thành viên, do bộ trưởng làm Chủ tịch hội đồng; một thứ trưởng làm phó chủ tịch - nhằm thống nhất chỉ đạo công tác TĐKT của bộ. Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng tích cực chủ động tham gia các hoạt động của khối thi đua các bộ, ngành khoa học - văn hóa - xã hội. Qua đó, kết quả thực hiện phong trào thi đua giai đoạn 2011-2015 được thể hiện như sau:

Về tổ chức triển khai Chỉ thị số 725/CT-TTg - ngày 17/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phát động thi đua thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2011: Quán triệt sâu sắc tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về thi đua ái quốc, các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước; định hướng nhiệm vụ trọng tâm là quan tâm phát hiện nhân tố mới, bồi dưỡng và nhân rộng các điển hình tiên tiến; định hướng thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tạo bước chuyển biến mạnh về chất trong các phong trào thi đua.

Về tổ chức thành công các phong trào thi đua gắn với việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ KH&CN giai đoạn 2011-2015: Năm 2011, phát động phong trào thi đua “Đoàn kết phấn đấu đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động KH&CN” và “Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”; năm 2012, phát động phong trào thi đua với chủ đề “Đoàn kết - sáng tạo - thúc đẩy KH&CN” gắn với phong trào “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, rèn luyện và “Xây dựng người cán bộ công chức trung thành - sáng tạo - tận tuỵ - gương mẫu” năm 2013, phát động phong trào thi đua “Đoàn kết thi đua phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ KH&CN năm 2013”; năm 2014, hưởng ứng thực hiện phong trào thi đua “Đoàn kết thi đua phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ KH&CN”; năm 2015, thực hiện Chỉ thị số 35/CT-TTg - ngày 19/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước chào mừng đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX và các ngày lễ lớn trong năm 2015; phát động thi đua với chủ đề “Đoàn kết - kỷ cương - trí tuệ - hiệu quả”.

Thông qua việc triển khai thực hiện Quyết định số 1620/QĐ-TTg - ngày 20/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai tổ chức phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2011-2020, các phong trào thi đua đã được lãnh đạo Bộ KH&CN chỉ đạo các đơn vị chuyên môn của bộ. Điều này góp phần thực hiện thành công mục tiêu xây dựng nông thôn mới, đưa KH&CN về nông thôn với những kết quả nổi bật.

Về công tác phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến. Nhiều tấm gương điển hình tiên tiến, các tập thể, cá nhân xuất sắc trong các trong trào thi đua được biểu dương, tôn vinh và tạo sức lan tỏa trong toàn Bộ KH&CN. Vai trò của các cấp ủy đảng, khối trưởng các khối thi đua trong bộ được tăng cường.

Bộ KH&CN và các đơn vị trong bộ đã tích cực và nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt kế hoạch, nhiệm vụ công tác giai đoạn 2011-2015 và đã được ghi nhận bằng các danh hiệu và hình thức khen thưởng: Nhiều bằng khen và cờ thi đua được Thủ tướng Chính phủ trao tặng năm 2012, 2013 và 2014. Bộ trưởng Bộ KH&CN cũng trao tặng cờ thi đua và khen thưởng cho hơn 1.000 cá nhân, tập thể có nhiều thành tích, đóng góp cho sự nghiệp phát triển KH&CN; hiệp y khen thưởng nhà nước cho 90 lượt tập thể, cá nhân thuộc các sở KH&CN trong toàn quốc. Ngoài ra Bộ trưởng Bộ KH&CN cũng tặng bằng khen và kỷ niệm chương vì sự nghiệp KH&CN cho nhiều cá nhân là người nước ngoài có đóng góp tích cực cho sự nghiệp phát triển KH&CN của Việt Nam, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam và các nước.

Trong giai đoạn này, công tác TĐKT của Bộ KH&CN đã có nhiều đổi mới. Hệ thống văn bản đã được cụ thể hóa nhằm triển khai đồng bộ, tạo sự thống nhất trong toàn bộ. Công tác khen thưởng được đổi mới và cải tiến thủ tục quy trình, đi vào thực chất và hiệu quả hơn. Công tác xét thưởng về cơ bản đã bảo đảm khách quan, dân chủ, đúng người, đúng việc. Thông qua các phong trào thi đua, đã xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân là gương điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực quản lý nhà nước cũng như trong hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và phát triển KH&CN, góp phần xây dựng Bộ KH&CN ngày càng vững mạnh.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác TĐKT của bộ còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục: Một là nhận thức về mục đích, ý nghĩa và vai trò của công tác TĐKT ở một số đơn vị chưa đầy đủ; chưa coi đây như là công cụ quản lý cần thiết để động viên, khích lệ. Hai là công tác phát hiện, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến tại nhiều đơn vị trực thuộc bộ còn thụ động. Ba là việc xét khen thưởng, bình xét và công nhận danh hiệu thi đua ở một số đơn vị chưa chặt chẽ, chưa theo đúng quy trình, thủ tục do không nắm vững các tiêu chí hoặc tiêu chí thi đua không rõ ràng, dẫn đến kết quả TĐKT chưa đồng đều tại các đơn vị thuộc bộ. Bốn là cán bộ làm công tác TĐKT chưa có nhiều kinh nghiệm, còn hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ.

Trong giai đoạn 2016-2020, Bộ KH&CN tiếp tục tập trung vào các phương hướng, nhiệm vụ chủ yếu sau:

Tiếp tục quán triệt, tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, nâng cao nhận thức và trách nhiệm về vai trò và ý nghĩa của công tác TĐKT; tăng cường sự phối hợp giữa tổ chức Đảng, chính quyền và các đoàn thể trong việc phát động, tổ chức, triển khai các phong trào thi đua; hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách, pháp luật; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức trong toàn Bộ KH&CN về ý nghĩa, vai trò của công tác TĐKT; thường xuyên phát động các phong trào thi đua gắn với phong trào “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Tập trung giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động KH&CN và sự phát triển KH&CN. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác khen thưởng và chú trọng kết hợp khen thưởng thường xuyên, thưởng đột xuất, khen thưởng theo chuyên đề và khuyến kích những nhân tố mới. Đặc biệt, đề cao vai trò trách nhiệm của người đứng đầu trong việc phát hiện những điển hình tiên tiến để khen thưởng kịp thời.

Bên cạnh đó, báo cáo đã tổng hợp và đưa ra 5 giải pháp chung và 7 giải pháp cụ thể. Trong đó, các giải pháp tập trung vào việc: Đẩy mạnh nội dung và hình thức công tác TĐKT; nâng cao chất lượng khen thưởng, bảo đảm công bằng, kịp thời, đánh giá đúng mức sự nỗ lực, thành tích đạt được; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, động viên, cổ vũ phong trào thi đua; chú trọng công tác phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến; đề cao vai trò chỉ đạo, điều hành đối với công tác TĐKT; tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện công tác TĐKT và các quy chế, quy định nội bộ của bộ; làm tốt chức năng quản lý nhà nước về công tác quản lý TĐKT để động viên toàn ngành KH&CN thực hiện tốt nhiệm vụ.

Với truyền thống thi đua yêu nước, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban Cán sự đảng, Đảng ủy bộ và lãnh đạo bộ cùng sự hưởng ứng tham gia tích cực của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, công tác TĐKT của Bộ KH&CN giai đoạn 2016-2020 sẽ có bước phát triển mới, đạt nhiều thành công mới, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong thời kỳ đẩy mạnh CNH- HĐH và hội nhập quốc tế.