Muốn sản xuất hữu cơ, cần đảm bảo một nguyên tắc của cây trồng hữu cơ là chọn được loại giống có khả năng chống chọi với bệnh tật tốt, thích nghi với điều kiện khí hậu của địa phương.

Quan trọng hơn, đó phải là một giống mang tính chất bản địa chứ không phải những giống lai tạo, nhập khẩu vì sẽ không thích hợp với vùng trồng, khả năng chống chịu sâu bệnh, tính thích nghi với điều kiện tự nhiên sẽ rất thấp.

Tiến sỹ Hà Phúc Mịch - Chủ tịch Hiệp hội nông nghiệp hữu cơ Việt Nam.

Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay chưa có một cơ quan nào nghiên cứu về giống cây trồng hữu cơ, chưa có trại giống hữu cơ. Đó là thiệt thòi cho những người làm nông nghiệp hữu cơ (NNHC).

Muốn sản xuất NNHC, phải tuân thủ quy trình chọn lọc giống kỹ lưỡng, nhưng vì chúng ta không có giống hữu cơ nên phải trải qua giai đoạn chuyển đổi giống, rất mất thời gian. Ví dụ, từ khi hạt lúa bắt đầu nảy mầm, phải canh tác theo quy trình hữu cơ cho đến khi thu hoạch và sang vụ thứ hai, hạt giống thu được mới được gọi là giống hữu cơ.


Hiện việc chuyển đổi giống hầu hết do nông dân tự thực hiện theo phương pháp cổ truyền, không có sự hướng dẫn của cán bộ khoa học, không theo phương pháp khoa học về chọn lọc giống nên năng suất không cao.

Trước thực tế này, tôi cho rằng cơ quan quản lý nhà nước phải chỉ định đơn vị nào đó thực hiện nghiên cứu, cung cấp giống hữu cơ. Nhất định phải có những đơn vị như vậy mới đáp ứng được nhu cầu phát triển NNHC tốc độ cao.

Việc Chính phủ đồng ý xây dựng đề án lớn về NNHC giai đoạn 2018-2025 đã mở ra hướng mới cho những người làm NNHC. Đề án này nếu thành công sẽ giúp cho nông dân, các trang trại, doanh nghiệp, các hợp tác xã mong muốn làm NNHC có cơ sở và căn cứ để đầu tư sản xuất.

Nhưng để NNHC Việt Nam phát triển tốt hơn, các bộ, ngành cần đề xuất với Chính phủ sớm ban hành các bộ tiêu chuẩn quốc gia về sản xuất và chế biến sản phẩm hữu cơ phù hợp với chuẩn thế giới.

Bộ tiêu chuẩn của Việt Nam hiện có những tiêu chuẩn quá thời hạn; một số tiêu chuẩn mới ban hành nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu sản xuất hiện nay, chưa phù hợp với chuẩn chung của thế giới.

Ngoài ra, cần đào tạo cho nông dân, cán bộ khuyến nông, cán bộ chủ chốt địa phương về kiến thức NNHC, bởi muốn làm tốt thì phải xoay chuyển “bộ não” của cả cán bộ và người thực hiện.