Nước dập lửa như thế nào?

Lửa cần ba thứ để tiếp tục cháy: chất đốt, ôxy và nguồn nhiệt. Thay vì ảnh hưởng trực tiếp lên lửa, nước tác động lên chất đốt: nó làm cho chất đốt khó cháy - dù đó là gỗ, bụi cây hay tòa nhà.

Khi gỗ cháy, nhiệt của lửa làm bốc hơi các chất trong gỗ và biến chúng thành khí để tiếp nhiên liệu cho lửa. Khi bạn té nước lên gỗ, lửa phải đủ nóng để làm bốc hơi cả nước lẫn gỗ.

Vì nước có công suất nhiệt lớn, nên nó cần nhiều năng lượng hay nhiệt để bốc hơi. Năng lượng tiêu tốn để làm việc này sẽ khiến ngọn lửa không còn đủ sức làm nóng chất đốt nữa. Chưa kể, nhờ nước hấp thụ nhiệt mà chất đốt được làm mát. Như vậy, khi ngọn lửa không còn có thể làm nóng chất đốt tới mức bốc hơi, nó sẽ không tiếp tục cháy mà lụi dần.

Do đó, một cách rất hữu hiệu để ngăn chặn hỏa hoạn là làm ướt những thứ có khả năng trở thành chất đốt, như vậy lửa sẽ không lan rộng ra được. Đây là cách hoạt động của các hệ thống vòi phun nước. Chúng ngăn lửa lan rộng hơn, nhờ đó mà lính cứu hỏa có thêm thời gian để tới nơi ứng phó.

Cũng có thể dùng hơi nước để dập lửa trong những trường hợp đặc biệt. Ví dụ, với phòng chứa máy chủ của một công ty thì ta không thể dội nước lên các máy tính được. Do vậy, trong những không gian khép kín, một phương pháp khác thường được sử dụng nhằm bảo quản thiết bị là phun sương. Với cách này, những giọt nước nhỏ như hơi được phun vào phòng với lượng đủ lớn để thế chỗ ôxy và hạ nhiệt ngọn lửa.

Rõ ràng, nước có thể dập lửa hiệu quả. Nhưng có những trường hợp không thể dùng nước, đặc biệt là trong những vụ cháy rừng. Trong những vụ cháy lớn như vậy, rất khó để đưa đủ nước tới nơi cần dùng.

Thường thì lượng nước mà ta thấy được đổ lên đám cháy rừng không phải để dập tắt mà làm chậm nó lại, nhờ thế mà những phương pháp cứu hỏa khác có thời gian phát huy tác dụng. Trong những vụ cháy như vậy, cần có người ở hiện trường để dọn chất đốt và phủ đất lên nó, làm cho nó không thể bắt lửa.