Thịt bò Wagyu từ đĩa petri ở Thung lũng Silicon

Just, một công ty khởi nghiệp về công nghệ thực phẩm ở Thung lũng Silicon, sẽ cùng Toriyamaphát triển thịt được nuôi cấy bằng tế bào thịt bò Wagyu. Nguồn:asia.nikkei.com

Trong nhiều thập kỷ, nông dân Nhật Bản đã tạo ra loại thịt bò hoàn hảo “tan chảy trong miệng” nổi tiếng trên toàn thế giới. Nhưng một nhà sản xuất đang thực hiện một bước tiến xa hơn – tìm hiểu rằng thịt bò Wagyu có thể được tạo ra trong phòng thí nghiệm hay không.

Tháng 12/2018, Toriyama, một trong những thương hiệu thịt bò Wagyu nổi tiếng nhất ở phía đông tỉnh Gunma (Nhật Bản), đã ký hợp đồng với Just, một công ty khởi nghiệp về công nghệ thực phẩm ở Thung lũng Silicon để cùng phát triển thịt được nuôi cấy bằng tế bào thịt bò Wagyu.

Sự hợp tác hiếm hoi giữa một doanh nghiệp gia đình 70 năm tuổi với một công ty khởi nghiệp đang tìm cách bứt phá trong ngành nông nghiệp là nỗ lực kết hợp giá trị truyền thống với tiến bộ khoa học để tạo ra loại thịt với giá cả phải chăng, có khả năng cung cấp cho dân số ngày càng tăng trên toàn thế giới. Đây cũng là một dấu hiệu cho thấy sự tăng trưởng của ngành công nghiệp thịt bò Wagyu – nhu cầu thịt bò đang tăng cao ở nước ngoài nhưng phải đối mặt với thách thức từ một số nông dân cao tuổi trong nước: liệu họ có sẵn sàng tiếp nhận những công nghệ mới từ nước ngoài hay không.

“Con người và gia súc đang phải cạnh tranh về lương thực”, ông Makoto Toriyama, Chủ tịch của Toriyama phát biểu trong một cuộc phỏng vấn. “Nhật Bản không phải là quốc gia tự túc về lương thực, do vậy giá cả mặt hàng này sẽ chỉ có tăng lên. Chúng tôi hy vọng có thể góp phần giải quyết vấn đề này”.

Đầu tiên, Toriyama sẽ xuất khẩu thịt bò Waguyu sang Just, công ty này sẽ tiến hành phân lập và nuôi cấy các tế bào – bổ sung protein và những dưỡng chất khác để phát triển mô, tạo thành các miếng thịt. Nghiên cứu này nhằm giảm chi phí sản xuất, đồng thời thay đổi kết cấu và hương vị của miếng thịt để người tiêu dùng không nhận ra sự khác biệt so với thịt bò được nuôi ngoài thực tế.

Công ty này chưa đặt ra thời hạn cụ thể khi nào tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh, nhưng sẽ hướng đến mục tiêu “tạo ra tiến bộ” vào năm 2019. Khi sản phẩm đã được phát triển, công ty Awano Food Group ở Singapore – đại lý xuất khẩu của Toriyama, sẽ tiến hành phân phối.

Sự nghi ngờ ngày càng tăng về tính bền vững của hệ thống sản xuất thịt thông thường đang thúc đẩy các nỗ lực về công nghệ cao như Toriyama và Just đang làm. Công ty khởi nghiệp này đặt ra mục tiêu trở thành tổ chức tiên phong về thịt nuôi cấy với mong muốn sản xuất thịt mà không cần giết hại động vật. Just cũng bán các sản phẩm từ thực vật thay thế cho mayonnaise, trứng và các loại thực phẩm khác, họ cũng đang lên kế hoạch để sớm giới thiệu sản phẩm thịt gà nuôi cấy cho các nhà hàng.

Các nhà phân tích cho rằng sẽ mất nhiều năm để các quốc gia xây dựng khung pháp lý cho hoạt động kinh doanh thịt nuôi cấy trên quy mô lớn. Nhưng sự cạnh tranh đã bắt đầu nhen nhóm: mới đây, công ty khởi nghiệp Aleph Farms của Isarael cho biết họ đã tạo ra được món bít tết đầu tiên trên thế giới sử dụng các tế bào được phân lập từ một con bò.

Các sản phẩm thay thế thịt từ thực vật đã trở thành một ngành công nghiệp phát triển nhanh chóng ở Mỹ. Impossible Foods – một công ty chuyên bán các thực phẩm dạng miếng được thêm một loại protein vị thịt, đã kêu gọi được rất nhiều vốn từ các nhà đầu tư.

Wagyu – đơn giản có nghĩa là “thịt bò Nhật Bản” theo tiếng Nhật – bao gồm bốn giống bò của Nhật Bản, trong đó có bò lông đen Nhật Bản. Thịt bò Wagyu nổi tiếng vì sự mềm mại, có được là nhờ khả năng lưu giữ chất béo của con bò và sự chăm sóc chuyên nghiệp, lâu dài của người nông dân. Một số người gọi thịt bò Wagyu là “Rolls-Royce về thịt” – thường được bán với giá rất cao.

Nhu cầu thịt bò Wagyu ở nước ngoài đã tăng cao nhờ những nỗ lực tích cực của chính phủ Nhật Bản nhằm bù đắp sự thu hẹp của thị trường tiêu dùng trong nước. Xuất khẩu trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2018 đã tăng lên 18.8 tỷ yen (khoảng 170 triệu USD), cao hơn giá trị xuất khẩu rượu sake truyền thống của Nhật Bản. Sự công nhận của thế giới đối với thịt bò Wagyu – đã biến nó trở thành sản phẩm tiềm năng của Just. Công ty này cho biết, không có sự khác biệt về chi phí nuôi cấy tế bào ở những loại thịt khác nhau.

Nhưng việc sử dụng những sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu giá trị cao như thịt bò Wagyu đã làm dấy lên một cuộc tranh luận ở Nhật Bản, nơi đã hết sức nỗ lực để bảo vệ gia súc không bị nuôi ở nước ngoài. Xuất khẩu bò nuôi Nhật Bản bị cấm, và một hiệp hội sở hữu bò giống đã được thành lập từ năm 2009 nhằm thúc đẩy việc sử dụng nguồn gene ở trong nước.

“Wagyu là tài sản quốc gia”, một nông dân lớn tuổi ở miền tây Nhật Bản khẳng định. “Tại sao các anh lại mang DNA của nó ra khỏi đất nước?”

Katsuto Anada, Giám đốc điều hành ở Hiệp hội đăng ký Wagyu, Kyoto cho biết họ “chưa bao giờ tranh luận về triển vọng của thịt bò Wagyu nuôi cấy” và điều đó “tùy thuộc vào các nhà sản xuất rằng muốn tạo ra thứ gì đó mới lạ”. Nhưng ông cũng nói thêm, “Chúng tôi nói với những người nông dân rằng thịt bò Wagyu có thể được sở hữu bởi các cá nhân, nhưng sự phát triển của cả ngành công nghiệp là một nỗ lực tập thể.”

Makoto Toriyama khẳng định thịt nuôi cấy sẽ không cạnh tranh với thịt truyền thống, ông cũng không định ngừng hoạt động nông trại. Mặc dù hợp tác với một công ty khởi nghiệp, trang trại của ông “từ chối” tự động hóa sản xuất, tự cho gia súc ăn thay vì sử dụng máy móc.

Nhưng Toriyama cũng chỉ ra những hạn chế của hệ thống hiện nay, bao gồm sự già hóa nhanh chóng của nông dân và công nghệ chỉnh sửa gene không ngừng phát triển – khiến việc sản xuất những miếng thịt bò Wagyu hảo hạng trở nên tương đối dễ dàng. Như vậy, người nông dân mất nhiều công sức tạo ra những giống bò tốt nhất, nhưng vẫn chưa đủ để tạo ra sự khác biệt – dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt về giá cả bán lại cho những nhà phân phối.

Trong gần một thập kỷ, Toriyama đã hợp tác với một công ty khởi nghiệp khác để tạo những điểm khác biệt về hương vị cho thương hiệu thịt bò Akagi-gyu của ông. Toriyama hy vọng sự hợp tác với Just sẽ mở ra những tiềm năng mới.

“Tôi rất mừng về những đánh giá của các nhà khoa học về chất lượng thịt bò của chúng tôi”, ông cho biết. “Chúng tôi từng nghĩ rằng nó đã ở mức tốt nhất, nhưng liệu có thực sự như vậy? Tôi rất mong đợi kết quả từ họ”.