Giống lúa có tên gọi là Tám xoan, là giống lúa thơm, truyền thống, được người dân chọn lọc và phát triển ổn định tại địa phương gần 200 năm qua.
Theo từ điển Bác khoa Nông nghiệp. xuất bản năm 1991, trang 264, 265, Tám xoan là giống lúa mùa đặc sản, cơm mềm dẻo rất thơm ngon. Cây cao trung bình 1,55 – 1,60 m. Lá nhỏ dài, phiến lá mỏng và cong. Lá đòng dài 41 cm, rộng, 1,4 cm. Phiến lá cứng màu xanh, góc lá 450. Hạt nhỏ, dài 7,7 mm, vỏ chấu màu nâu sẫm, gạo trắng trong. Mỗi khóm có 9 đến 10 bông, mỗi bông 180 đến 190 hạt. Trọng lượng 1000 hạt là 20g. Phản ứng chặt với ánh sáng. Là giống lúa mùa chính vụ. Thời gian sinh trưởng 155 đến 160 ngày.
Theo Lê Quý Đôn, sách Vân đài loại ngữ viết “Tám xoan, cây lúa cao bông dài và mềm, thóc thưa mà nhỏ, hạt hơi dài, màu vàng gạo rất trắng, vị thơm ngon”. “Nhóm lúa tám, chiếm diện tích lớn trong phần cao của đồng bằng, sản xuất để bán (xuất khẩu) là chính. Hạt dài, gạo trong, giá bán có lãi cao hơn những giống lúa chất lượng khác từ 30% đến 50%. Trong điều kiện đất tốt, có thể đạt được số lượng bông lớn trên 1 đơn vị diện tích. Tám xoan, cây cao hơn, bông dài và nhiều hạt.
Tám xoan cần canh tác trên những đất tốt và chúng là giống chịu phân, tám xoan có khả năng cho năng suất cao hơn trên đất giàu dinh dưỡng, năng suất có thể vượt 30 tạ/ha. Tuy nhiên đây là những giống đòi hỏi thâm canh, và rất khó chuyển chúng ra ngoài những vùng sinh thái cũ của nó”. (René Dumont, 1935, Trang 73, 74).
Tám xoan là giống khó tính, đất canh tác thích hợp là các chân vàn hoặc vàn cao, đất màu mỡ, được tưới phù xa thường xuyên, không chua, không mặn. Phân chuồng là yếu tố có thể ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng gạo tám. Là một giống khó chuyển vùng, nếu thâm canh tốt năng suất lúa có thể đạt trung quanh 30 tạ/ha. Nước tưới và khả năng rút nước phơi ruộng trước khi thu hoạch ảnh hưởng đến chất lượng hạt gạo tám.
Tổng hợp lại, giống lúa Tám xoan có những đặc điểm như sau:
- Cây cao, dễ đổ, lá xanh sáng
- Hạt thóc dài, màu cánh gián, đầu vẹo
- Các hạt không gối lên nhau
- Thời gian sinh trưởng 155 - 160 ngày
- Năng suất 80 - 120kg/sào
- Hạt gạo thon dài, thơm ngon, không bạc bụng.
- Thích hợp trên đất vàn, vàn cao.