Nhằm hướng đến nền nông nghiệp hiện đại với việc tạo ra những sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng, đồng thời hạn chế ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và duy trì một nền nông nghiệp sinh thái bền vững,
TS Phạm Thị Phương Thúy - Trường Đại học Trà Vinh cùng nhóm nghiên cứu đã thực hiện đề tài: “Xây dựng mô hình sản xuất theo hướng lúa tiêu chuẩn hữu cơ trên vùng canh tác tôm - lúa huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre”.
Đề tài thực hiện tại xã Mỹ An và An Điền (huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre) với diện tích 100 ha đất (115 hộ dân). Để thực hiện, nhóm tác giả tiến hành 4 nội dung. Cụ thể, xây dựng vùng đủ điều kiện chứng nhận hữu cơ với quy mô diện tích 100 ha đất; Tập huấn chuyển giao nông nghiệp hữu cơ và quy trình canh tác theo hướng lúa tiêu chuẩn hữu cơ trong hệ thống tôm - lúa; Xác định liều lượng phân hữu cơ thích hợp bón cho lúa trong điều kiện nhà lưới và thực tế đồng ruộng đất lúa tôm; Xây dựng mô hình sản xuất theo hướng lúa tiêu chuẩn hữu cơ có liên kết doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm.
Qua đó nhóm thực hiện đã phân tích 19 mẫu đất, 8 mẫu nước đại diện cho 100 ha đất trồng lúa hữu cơ có các chỉ số về kim loại nặng trong đất và nước đều dưới ngưỡng hoặc không phát hiện. Kết quả phân tích 5 mẫu lúa đại diện 20 ha mô hình trình diễn cũng không phát hiện dư lượng thuốc trừ sâu, trừ cỏ và trừ bệnh. Kết quả đề tài đã hình thành được 2 tổ hợp tác sản xuất tôm - lúa hữu cơ xã Mỹ An và An Điền với 100 ha đất và đã xây dựng chuyển giao hệ thống đảm bảo chất lượng quy trình sản xuất lúa hữu cơ cho 2 tổ hợp tác.
Ngoài ra, thông qua đề tài đã tổ chức 4 lớp tập huấn chuyển giao nông nghiệp hữu cơ và quy trình canh tác lúa hữu cơ trong hệ thống tôm - lúa cho 120 hộ dân của 2 xã tham gia dự án. Qua đó các hộ dân nắm bắt được nội dung nghiên cứu và thực hành tốt việc tự ghi nhật ký đồng ruộng, quy trình canh tác lúa hữu cơ trong hệ thống tôm - lúa, các yêu cầu của nông nghiệp hữu cơ theo quy định,…
Theo chủ nhiệm, năng suất lúa sản xuất theo hướng hữu cơ của đề tài đạt trung bình 4-5 tấn lúa/ha và bán ra thị trường giá lúa cao hơn 1,17 lần so với lúa sản xuất truyền thống. Bên cạnh lợi nhuận từ lúa mang lại thì hoạt động khai thác đối tượng thủy sản tăng hơn chưa được xem xét.
Theo Hội đồng KH&CN nghiệm thu, đề tài đạt nội dung, mục tiêu đề ra. Để hoàn thiện Hội đồng KH&CN nghiệm thu đề nghị nhóm nghiên cứu bổ sung số liệu, bảng đồ, hình ảnh mô hình, tài liệu về tiêu chuẩn hữu cơ, cần phân tích thêm mẫu thí nghiệm để đối chứng so sánh, đánh giá lại nguồn vi sinh, xác định lại vùng sản xuất để tuân thủ hữu cơ. Ngoài ra, xây dựng lại quy trình sản xuất để người đọc dễ hiểu, dễ áp dụng.
(Sở KH&CN Bến Tre)