Công bố sách vàng Sáng tạo Việt Nam 2016: Sáng tạo để cải thiện bất hợp lý trong sản xuất

Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (UBTƯ MTTQ) Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh điều này tại lễ công bố “Sách vàng sáng tạo Việt Nam 2016” (sách vàng). Lễ công bố có sự tham dự của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; ông Trần Thanh Mẫn - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam, Trưởng ban chỉ đạo tuyển chọn, biên tập, công bố và phát hành sách vàng; TS Chu Ngọc Anh - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN); GS-TSKH Đặng Vũ Minh - Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA)…

Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, từ đầu năm 2016, MTTQ Việt Nam cùng với VUSTA, Bộ KH&CN và các bộ, ngành đã bắt đầu việc tuyển chọn để xây dựng sách vàng dựa trên tiêu chí: Các công trình, giải pháp sáng tạo KH&CN trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật đã đoạt giải tại các cuộc thi do các bộ, ngành, tổ chức thành viên MTTQ Việt Nam, các tỉnh và trung ương tổ chức trong 2 năm 2014-2015.

Đây là những công trình có giá trị KH&CN hoặc ứng dụng, có giá trị kinh tế, đạt hiệu quả cao trong sản xuất, đời sống, quốc phòng, được các bộ, ngành, thành viên MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương giới thiệu. Trên cơ sở đó, hội đồng các nhà khoa học đầu ngành bầu chọn 71 công trình tiêu biểu đưa vào sách vàng.

Trong số đó, có thể kể đến máy thu hoạch bắp liên hợp PT-B1.7 của tác giả Phan Tấn Bện ở Đồng Tháp - công trình đã giúp người dân giải phóng sức lao động và nâng cao thu nhập nhờ có thể cùng một lúc bẻ bắp, tách hạt với năng suất 5-6 tấn hạt/giờ. Sau khi thu hoạch bắp, máy có thể chuyển thành máy gặt đập lúa liên hợp. Giá thiết bị rẻ hơn nhiều so với các loại máy tương tự của Trung Quốc, Thái Lan, chỉ 320 triệu đồng,

Một sáng tạo tiêu biểu khác là bẫy sinh học diệt ruồi vàng hại hoa quả của tác giả Mai Văn Cúc (Bình Phước). Kể từ khi có sản phẩm này, các hộ nông dân ở hai huyện Chơn Thành, Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước) và các tỉnh lân cận có thể bảo vệ tốt hơn vườn cây ăn trái.

Ông Cúc còn nghiên cứu chiết xuất chế phẩm sinh học trị ruồi vàng từ bạc hà, hương nhu, sả… Mỗi hécta chỉ cần đặt 4 bẫy ở 4 góc, cho vào mỗi bẫy 25ml hợp chất sinh học (giá 300.000 đồng/lít) là bà con không cần dùng thuốc hóa học để chống ruồi vàng nữa.

Đây chỉ là những ví dụ cho thấy hiệu quả thực tiễn của những sáng tạo thuộc về nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà sáng chế không chuyên. Nói như ông Nguyễn Thiện Nhân: “Lý do nghiên cứu chính là không chấp nhận những bất hợp lý trong sản xuất và đời sống với những công cụ đang sử dụng, muốn làm tốt hơn và tin rằng người Việt Nam có thể làm tốt hơn. Điều này đã được chứng minh. Dù điều kiện, kinh phí không bằng nước ngoài nhưng họ đã làm ra những sản phẩm công nghệ có tính năng không kém mà giá thành lại rẻ”.

“Sách vàng sáng tạo Việt Nam 2016” đầu tiên được công bố vào đúng dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (2/9/1945-2/9/2016). Từ năm nay, việc xuất bản sách vàng sẽ là sự kiện thường niên và 2/9 được chọn là ngày công bố.

Đánh giá cao ý tưởng này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, thời gian qua các bộ, ngành đã tổ chức nhiều giải thưởng KH&CN thu hút đông đảo các nhà khoa học, nhà sáng chế và nhà đầu tư. Đã có hàng nghìn công trình KH&CN được trao giải được áp dụng, giúp đẩy nhanh quá trình CNH-HĐH đất nước.

“Vì lẽ đó, xây dựng và công bố sách vàng là việc làm sáng tạo, kịp thời để cổ vũ, tôn vinh các nhà khoa học, nhà sáng chế, đồng thời giới thiệu cho nhân dân cả nước biết đến những thành tựu, giải pháp sáng tạo KH&CN kỳ diệu đã làm nên thành quả đổi mới nhiều năm qua; qua đó phát huy sự thi đua sáng tạo, góp phần hình thành văn hóa sáng tạo của người Việt Nam trong giai đoạn hiện nay” - Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị MTTQ Việt Nam, VUSTA, Bộ KH&CN và các bộ, ngành tiếp tục quan tâm, tìm tòi tuyển chọn các công trình, giải pháp sáng tạo KH&CN, làm phong phú sách vàng để công bố rộng rãi cho toàn xã hội.