Cây dược liệu Sacha Inchi (Plukenetia volubilisL) được đưa về trồng ở Việt Nam từ năm 2012 có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Amazon.


Sacha Inchi là cây thân leo bán gỗ, trồng 1 lần cho thu hoạch tới 15 - 20 năm. Một số nhà nghiên cứu tại Peru cho rằng, năng suất hạt Sacha Inchi năm đầu thấp (0,7 - 1 tấn/ha), năm thứ 2 tăng lên 2 - 3 tấn/ha, từ năm thứ 3 năng suất ổn định hơn (3 - 4 tấn/ha), những vườn có chế độ dinh dưỡng cao, tưới tiêu nước hợp lý có thể thu trên 4 tấn từ 5 - 10 năm liên tục.

Hạt Sacha Inchi rất tốt vì hàm lượng omega-3 cao (48%), omega-6 (33,5%) và omega 9 (9%), hàm lượng protein chiếm 27-33% trong hạt, khiến cho Sacha Inchi được mệnh danh là "siêu thực phẩm” của loài người. Việc chế biến ra các sản phẩm cao cấp (viên nang omega 3-6-9, bột protein, kẹo socola Sacha Inchi, trà Sacha Inchi, kem dưỡng da dưỡng tóc) từ hạt cây Sacha inchi mang lợi ích cao cho sức khỏe đã được khẳng định bởi nhiều nhà khoa học trên thế giới. Lá cây có chứa lượng canxi rất lớn nếu sử dụng làm trà sẽ giúp bổ sung canxi rất tốt cho phụ nữ, người già và những người có nhu cầu bổ sung canxi cho cơ thể. Một nghiên cứu mới nhất đã cho thấy, loại cây này còn có hoạt chất giúp phòng, ngừa ung thư khá hiệu quả.

Để phục vụ cho việc trồng và phát triển cây Sacha Inchi tại Vĩnh Phúc, nhóm nghiên cứu của Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN Vĩnh Phúc đã tiến hành triển khai đề tài: “Nghiên cứu khả năng thích ứng của cây Sacha Inchi trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc".

Sau ba tháng triển khai đề tài nhóm nghiên cứu đã tiến hành đánh giá được sức sống của hạt giống, khả năng sinh trưởng, phát triển của cây con ở giai đoạn vườm ươm và bước đầu cũng thu thập được các kết quả về sinh trưởng phát triển bước đầu của cây con khi trồng ngoài vườn sản suất.

Kết quả theo dõi cho thấy: tỷ lệ nảy mầm của hạt giống đạt 60%, hạt giống được xử lý ngâm ủ sau 12 ngày bắt đầu nẩy mầm. Thời gian từ khi gieo hạt đến khi cây đạt tiêu chuẩn cây con xuất vườn 45 - 50 ngày. Cây con sau khi trồng ngoài vườn sản xuất, cây sinh trưởng phát triển nhanh, phân cành mạnh, sau trồng 1 tháng cây con bắt đầu xuất hiện các cành cấp 1, sau 1,5 tháng bắt đầu xuất hiện các cấp cành tiếp theo. Khoảng trên thân chính của cây 5 - 7 ngày xuất hiện thêm một lá mới, bình quân mỗi ngày cây cao thêm được 3,3cm.

Tính tới thời điểm hiện tại trong vườn trồng chưa xuất hiện bệnh, có phát hiện 5 loài côn trùng gây hại: Sâu đục thân, sâu khoang, sâu róm ăn lá, sâu đục quả và nhện đỏ trích hút nhựa. Sâu róm và sâu đục quả gây hại nặng hơn ba loài kia, đồng thời cũng tìm được 8 loài thiên địch phát triển đồng hành với côn trùng gây hại nên có thể khai thác chúng, tạo thế cân bằng trong vườn trồng Sacha Inchi.

Để đề tài nghiên cứu khả năng thích ứng của cây Sacha Inchi trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc thu được kết quả tốt nhất và có những khuyến cáo thích hợp cho việc trồng và phát triển loài cây dược liệu có giá trị cao này tại địa phương, trong thời gian tới nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục theo dõi các đặc điểm sinh trưởng phát triển, năng suất chất lượng của cây để có những đánh giá hoàn thiện nhất.