Trí tuệ nhân tạo sẽ ảnh hưởng đến 40% việc làm toàn cầu

Phân tích của IMF cho biết AI sẽ ảnh hưởng khoảng 60% việc làm ở các nền kinh tế tiên tiến như Mỹ và Anh và một nửa số công việc này có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Nhưng AI cũng sẽ giúp nâng cao năng suất làm việc của một số người.

Theo IMF, những công việc có mức độ tiếp xúc cao với AI nhưng sẽ được hỗ trợ bởi công nghệ chứ không bị thay thế là các công việc có mức độ trách nhiệm cao và tương tác với mọi người - chẳng hạn như bác sĩ phẫu thuật, luật sư và thẩm phán.

Các công việc có mức độ tiếp xúc cao với AI và có nguy cơ bị thay thế bao gồm các công việc như tiếp thị qua điện thoại hoặc gọi điện chào hàng.

IMF cho biết, tỷ lệ việc làm bị ảnh hưởng bởi AI là 40% ở các nền kinh tế thị trường mới nổi – gồm Trung Quốc, Brazil và Ấn Độ – và 26% đối với các nước có thu nhập thấp, và 60% ở các nước thu nhập cao, dẫn đến trung bình khoảng 40%.

AI tạo sinh - thuật ngữ chỉ công nghệ có thể tạo ra văn bản, hình ảnh và thậm chí cả giọng nói - đã trở thành một vấn đề trọng tâm trong các chương trình nghị sự về việc làm kể từ khi xuất hiện các công cụ như chatbot ChatGPT.

Kristalina Georgieva - giám đốc điều hành IMF, cho rằng khả năng AI tác động đến các công việc có chuyên môn cao đồng nghĩa với việc các nền kinh tế tiên tiến phải đối mặt với rủi ro lớn hơn từ công nghệ; và theo bà, trong những kịch bản xấu nhất, một số việc làm ở các nền kinh tế lớn có thể biến mất.

Georgieva viết trong một bài đăng trên blog đi kèm với nghiên cứu của IMF: “Gần một nửa số việc làm có thể được hưởng lợi từ việc tích hợp AI, nâng cao năng suất. Đối với nửa còn lại, các ứng dụng AI có thể thực hiện các nhiệm vụ chính mà do con người thực hiện, điều này có thể làm giảm nhu cầu lao động, dẫn đến lương thấp hơn và cắt giảm nhân sự. Trong những trường hợp cực đoan nhất, một số công việc này có thể biến mất”.

Bà nói thêm rằng trong hầu hết các viễn cảnh, AI có thể sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng nói chung trong nền kinh tế toàn cầu và gây ra căng thẳng xã hội nếu không có sự can thiệp chính trị. “Điều quan trọng là các quốc gia phải thiết lập lưới an sinh xã hội toàn diện và cung cấp các chương trình đào tạo lại cho những người lao động. Khi làm như vậy, chúng ta có thể làm cho quá trình chuyển đổi AI trở nên toàn diện hơn, bảo vệ sinh kế và hạn chế bất bình đẳng”.

Phân tích của IMF cho thấy những người có mức lương cao hơn và công việc hưởng lợi từ AI có thể mong đợi thu nhập tăng lên, dẫn đến gia tăng bất bình đẳng.

Satya Nadella - giám đốc điều hành của Microsoft, nhà đầu tư lớn nhất vào OpenAI, đứng sau ChatGPT, cho rằng sẽ có thêm việc làm trong tương lai nhưng chưa rõ những công việc đó là gì. Phát biểu tại một sự kiện ở London, Nadella nói AI có thể giúp “chuyển đổi giữa các nghề nghiệp”. Ông nói thêm: “Tôi nghĩ đây là thời đại mà chuyên môn nằm trong tầm tay bạn. Vì bất kỳ ai cũng có thể trở thành chuyên gia trong bất kỳ lĩnh vực nào với sự hỗ trợ của AI”.