Có mối liên hệ phức tạp nhưng rõ ràng giữa các tác động của biến đổi khí hậu đang gia tăng với bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái.

Đó là kết luận từ nghiên cứu do Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) tiến hành trong hai năm và liên quan đến hơn 1.000 nguồn nghiên cứu.

Phụ nữ bị di dời do hạn hán mang đang theo khẩu phần lương thực từ một điểm phân phối đến khu Farburo (ở Gode, thuộc vùng Somalia của Ethiopia) dành cho những người di cư nội địa.
Cate Owren, tác giả chính của nghiên cứu, tìm thấy những trường hợp về mối liên hệ chặt chẽ giữa bạo lực trên cơ sở giới với sự cạnh tranh nguồn lực gây ra bởi biến đổi khí hậu. Ví dụ, lạm dụng tình dục đã được tìm thấy trong ngành đánh bắt cá bất hợp pháp ở Đông Nam Á, và ở ngư dân miền đông và miền nam châu Phi đã từ chối bán cá cho phụ nữ nếu họ không quan hệ tình dục. Khai thác than trái phép ở Cộng hòa Dân chủ Congo có liên quan đến việc khai thác tình dục; và ở Colombia và Peru, các mỏ bất hợp pháp có liên quan mạnh mẽ với sự gia tăng buôn bán tình dục.

Cũng có nhiều ví dụ về bạo lực trên cơ sở giới nhắm vào các nhà hoạt động môi trường, những người cố gắng ngăn chặn sự phá hủy hoặc suy thoái đất đai, tài nguyên thiên nhiên ở cộng đồng của họ. Bạo lực tình dục được sử dụng để đàn áp họ, làm suy yếu địa vị của họ trong cộng đồng và ngăn những người khác tham gia các hoạt động tương tự.

Tuy nhiên rất ít dự án bảo tồn và cải thiện môi trường, hoặc giải quyết khủng hoảng khí hậu, công khai công nhận những vấn đề này, theo báo cáo của IUCN. Báo cáo cũng nhận định, các nỗ lực cải thiện suy thoái môi trường và thích ứng với sự cố khí hậu, đặc biệt là ở các nước nghèo, đang thất bại và tài nguyên đang bị lãng phí do các nỗ lực này không tính đến bất bình đẳng giới và ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em gái.

Nóng lên toàn cầu gây áp lực lên các nguồn tài nguyên, làm gia tăng các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, bao gồm sóng nhiệt, hạn hán, lũ lụt và bão. Ở hầu hết các nơi trên thế giới, phụ nữ vốn đã thiệt thòi và thiếu đất đai và quyền hợp pháp, do đó dễ bị lợi dụng khi căng thẳng gia tăng do biến đổi khí hậu. Ví dụ, ở một số cộng đồng, các cô gái trẻ phải kết hôn càng sớm càng tốt khi gia đình gặp khó khăn kinh tế nghiêm trọng hơn do biến đổi khí hậu. Trên toàn cầu, khoảng 12 triệu cô gái trẻ được cho là đã kết hôn sau khi thiên tai gia tăng, và các thảm họa liên quan đến thời tiết đã được chứng minh là làm tăng buôn bán tình dục lên 20-30%.

Phụ nữ và trẻ em gái phải chịu trách nhiệm cho những việc như lấy nước và tìm củi - những tài nguyên đang trở nên khan hiếm hơn ở nhiều khu vực, và việc không hoàn thành các công việc này đặt họ trước nguy cơ bạo lực.

Báo cáo tìm thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa khai thác bất hợp pháp ở Colombia và gia tăng nạn buôn bán tình dục.

Bạo lực giới bao gồm bạo lực gia đình, tấn công và cưỡng hiếp tình dục, cưỡng hôn và kết hôn trẻ em, cũng như các hình thức bóc lột phụ nữ khác.

"Bạo lực giới là một trong những rào cản phổ biến nhất nhưng ít được nói đến nhất mà chúng ta phải đối mặt trong công tác bảo tồn và khí hậu," Owern nói.

"Trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái và bảo vệ họ khỏi các hậu quả trực tiếp và gián tiếp của biến đổi khí hậu phải là trung tâm của sự chuyển đổi sang xã hội không có carbon và có khả năng thích nghi với khí hậu," Bob Ward, giám đốc chính sách và truyền thông tại Viện nghiên cứu Grantham về biến đổi khí hậu và môi trường tại Trường Kinh tế London, người không tham gia nghiên cứu của IUCN, nêu quan điểm.


Một người phụ nữ xay lúa từ vùng đất của gia đình cô ở phía bắc Bahr El-Ghazal, thuộc vùng Nam Sudan bị hạn hán năm 2015.

Báo cáo của IUCN cũng đưa ra một lời nhắc nhở rằng hành động phối hợp để giải quyết bất bình đẳng có thể mở ra những cơ hội mới cho hoạt động bảo vệ khí hậu và trao quyền phụ nữ, theo Mary Robinson, chủ tịch của The Elders - tổ chức phi chính phủ quốc tế gồm các chính khách cao tuổi, nhà hoạt động vì hòa bình và những người ủng hộ nhân quyền. "Chúng ta cần nhận ra những tác động không đồng đều của khủng hoảng khí hậu đối với phụ nữ, nhưng cũng cần thấy rằng sự tham gia của phụ nữ mang đến những giải pháp sáng tạo và bền vững cho tình trạng khí hậu và bất công xã hội."

Nguồn: