Sau hơn 15 tháng triển khai thực hiện, Dự án “Xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật sản xuất bưởi da xanh đạt tiêu chuẩn VietGAP và liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm ở huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai” đã mang lại nhiều kết quả tích cực.

Đặc biệt, các mô hình tham gia dự án không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn góp phần thay đổi nhận thức của nhà vườn về các biện pháp canh tác cây bưởi da xanh theo hướng sản xuất an toàn và liên kết để tiêu thụ sản phẩm.


​Phát triển cây bưởi da xanh theo hướng an toàn

Mấy năm trở lại đây, nhờ đầu ra ổn định, nhu cầu của thị trường lớn và hiệu quả kinh tế mang lại khá cao, nhiều nhà vườn trên địa bàn huyện Trảng Bom đã mạnh dạn chuyển đổi các diện tích cây trồng hiệu quả kinh tế thấp như cây cà phê, hồ tiêu và một số cây trồng khác sang trồng cây bưởi da xanh. Trong đó, các xã trồng bưởi da xanh tập trung với diện tích lớn là Bàu Hàm, Sông Thao, Cây Gáo…

Mặc dù bước đầu các nhà vườn trồng bưởi da xanh cho thấy hiệu quả kinh tế cao hơn so với một số cây trồng khác. Tuy nhiên, do phát triển một cách tự phát, chạy theo phong trào nên bộc lộ nhiều hạn chế, nhất là vấn đề sản xuất an toàn. Nhiều hộ còn thiếu kinh nghiệm canh tác, sản phẩm bưởi chưa đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm nên khâu tiêu thụ còn gặp nhiều khó khăn, cạnh tranh thị trường yếu. Bên cạnh đó, khâu liên kết giữa các nông hộ chưa được thực hiện, nên sản phẩm làm ra dễ bị thư thương ép giá.

Trước thực trạng trên, UBND huyện Trảng Bom phối hợp với Sở KH&CN, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp bền vững triển khai thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật sản xuất bưởi da xanh đạt tiêu chuẩn VietGAP và liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm ở huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai”. Mục tiêu của dự án là giúp các nhà vườn tăng năng suất và chất lượng cây bưởi, thay đổi tập quán sản xuất, hướng sản xuất theo quy trình sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm, nâng cao hiệu quả kinh tế và tạo uy tín trên thị trường, liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ để tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm.

Hiệu quả tích cực từ Dự án

Là 1 trong 9 hộ tham gia Dự án, ông Ngô Thái Thọ, ấp Cây Điều, xã Bàu Hàm chi sẻ: Nhà tôi có 3 ha bưởi da xanh tham gia dự án. Trước đây khi chưa sản xuất theo quy trình VietGAP, mình chưa nắm được các kỹ thuật về chăm sóc, sử dụng phân bón, còn lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, nên năng suất và chất lượng bưởi chưa cao. Khi tham gia mô hình, được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn chi tiết quy trình kỹ thuật, ghi chép nhật ký sản xuất, sử dụng phân bón hợp lý hiệu quả, nên năng suất và chất lượng trái bưởi nâng lên rõ rệt.

ThS Vũ Mạnh Hà, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp bền vững (Chủ nhiệm Dự án), cho biết để áp dụng quy trình công nghệ sản xuất an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP, ngoài việc tuân thủ các quy định về quy trình kỹ thuật trong canh tác thì các nhà vườn tham gia dự án còn phải biết cách sử dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hợp lý. Đặc biệt là phải tăng cường sử dụng các loại phân bón vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học để bảo đảm sức khỏe người tiêu dùng. Trong suốt quá trình thực hiện dự án, các hộ đã tuân thủ rất tốt các quy định về sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, nhất là áp dụng tổng hợp các biện pháp kỹ thuật thâm canh tổng hợp, nhờ đó hiệu quả kinh tế của các mô hình thuộc dự án đã tăng lên khá cao.

Cụ thể, đối với vườn bưởi 6 năm tuổi, số trái trên cây ở vườn mô hình đạt trung bình 59 trái/cây/năm, so với vườn đối chứng chỉ đạt 45 trái/cây/năm; năng suất trung bình ở vườn mô hình đạt 22,6 tấn/ha/năm, trong khi vườn đối chứng chỉ đạt 18,7 tấn/ha/năm. Đối với vườn bưởi mô hình 8 năm tuổi, số trái trên cây đạt trung bình 70 trái/cây/năm, so với vườn đối chứng chỉ đạt 53 trái/cây/năm; năng suất trung bình ở vườn mô hình đạt 28,8 tấn/ha/năm, trong khi vườn đối chứng chỉ đạt 23,2 tấn/ha/năm. Nhờ đó. lợi nhuận thu được từ vườn mô hình 6 năm tuổi so với vườn đối chứng tăng 41,84% và tăng 46,58% ở vườn bưởi 8 năm tuổi.

Đặc biệt, nhờ sử dụng các loại phân bón vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học, nên các mẫu trái bưởi da xanh khi đem đi phân tích đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, không có chì và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, ThS Vũ Mạnh Hà chia sẻ.

Cũng theo ThS Vũ Mạnh Hà, điều quan trọng là các nhà vườn tham gia mô hình đã nhận thức được tầm quan trọng khi sản xuất bưởi da xanh theo tiêu chuẩn VietGAP và nhiệt tình tham gia. Qua phân tích hiệu quả kinh tế cho thấy, áp dụng quy trình sản xuất bưởi da xanh đạt tiêu chuẩn VietGAP cho hiệu quả kinh tế cao hơn so với các cách mà các nhà vườn địa phương đang áp dụng hiện nay. Bên cạnh đó, một yếu tố cũng rất quan trọng là thay đổi được nhận thức của các nhà vườn tham gia mô hình về các biện pháp canh tác cây bưởi da xanh, nâng cao được kỹ năng quản lý vườn cây để sản xuất theo quy trình sạch và an toàn.