"Chủ trương 1, biện pháp 10, quyết tâm 20 thì Khu CNC Hòa Lạc sẽ thành công" - là công thức được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nêu tại buổi làm việc tại Khu CNC Hòa Lạc sáng 16/2.
Sáng 16/2, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn công tác Chính phủ đã đến thăm, làm việc tại Khu Công nghệ cao (CNC) Hòa Lạc. Cùng dự có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo một số bộ, ngành và thành phố Hà Nội.
Về phía Bộ Khoa học và Công nghệ, đồng chí Chu Ngọc Anh - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ và đồng chí Phạm Đại Dương - Thứ trưởng kiêm Trưởng Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc dự và có báo cáo với đoàn công tác.
Vướng về vốn và giải phóng mặt bằng
Phát biểu đề dẫn tại buổi làm việc, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đã điểm nhanh hoạt động của Khu CNC Hòa Lạc thời gian qua và thẳng thắn thừa nhận hoạt động của Khu CNC Hòa Lạc vẫn còn nhiều điểm vướng mắc dù Bộ KH&CN đã có quyết tâm cao và được sự ủng hộ, chỉ đạo sát sao của Thủ tướng, lãnh đạo Chính phủ, sự phối hợp của các bộ, ngành.
Thừa nhận hình hài của một khu CNC quốc gia đã được hình thành song Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đã thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại và hạn chế. Đó là việc chậm trễ kéo dài trong công tác giải phóng mặt bằng; hạ tầng kỹ thuật không đầy đủ, đồng bộ; chính sách thu hút phát triển chưa nổi trội, thiếu tính cạnh tranh. Bởi vậy, Khu CNC Hòa Lạc chưa hấp dẫn và còn gây khó khăn cho các nhà đầu tư.
Báo cáo chi tiết về Khu CNC Hòa Lạc, Thứ trưởng Phạm Đại Dương cho biết, đến nay vẫn còn 243 ha chưa được giải phóng mặt bằng. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật được triển khai qua nhiều giai đoạn, thiếu đồng bộ. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là thiếu vốn.
Chia sẻ và đồng tình với những khó khăn được Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc nêu ra, GS.VS Châu Văn Minh - Chủ tịch Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam - đơn vị có 3 dự án đang đầu tư tại Khu CNC Hòa Lạc - đã kiến nghị Thủ tướng có chỉ đạo để sớm ổn định hạ tầng. Theo GS.VS Châu Văn Minh, do đây là khu CNC nên chỉ cần điện không ổn định rất có thể làmhỏng cả loạt sản phẩm, gây thiệt hại cho nhà đầu tư.
Được Thủ tướng chỉ định nêu ý kiến, đại diện Tập đoàn VNPT, FPT, Viettel... đã đồng tình với những khó khăn, kiến nghị mà Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc đã nêu, đặc biệt là vấn đề vốn, trách nhiệm phối hợp với UBND thành phố Hà Nội trong giải phóng mặt bằng, cơ chế chính sách thu hút đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực và phát triển tiềm lực KHCN...
Giải quyết dứt điểm giải phóng mặt bằng, tạo chính sách vượt trội
Khẳng định Khu CNC Hòa Lạc hiện đã đạt một số kết quả nhất định, đã dần có một hình hài của khu CNC, Thủ tướng ghi nhận nỗ lực của Bộ KH&CN, Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc, sự phối hợp của các bộ ngành cũng như các nhà đầu tư vì mục tiêu xây dựng Khu CNC Hòa Lạc thành một thành phố KH&CN; một đô thị sinh thái và thông minh; là nơi tập trung, liên kết hoạt động đào tạo nhân lực công nghệ cao; nghiên cứu và phát triển công nghệ cao; ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao; ứng dụng, chuyển giao công nghệ cao; sản xuất và kinh doanh sản phẩm công nghệ cao; cung ứng dịch vụ công nghệ cao.
Mặc dù vậy Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế, trong đó đặc biệt nhấn mạnh khâu giải phóng mặt bằng. “Giải phóng mặt bằng mãi không xong” - Thủ tướng nhấn mạnh.
“Sự đóng góp cho phát triển chưa như kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và giới khoa học công nghệ. Số lượng dự án CNC còn quá ít so với các khu CNC và ngay cả với các khu công nghiệp điện tử. Không chỉ hạ tầng kỹ thuật mà hạ tầng xã hội ở khu này còn nhiều vấn đề như nhà ở, bệnh viện, thiết chế văn hóa..." - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ rõ.
Thủ tướng đã đặt một loạt câu hỏi: “Chúng ta có mục tiêu trở thành thung lũng Silicon của Việt Nam thời gian tới hay không?”; “Chuỗi giá trị của sản phẩm công nghệ cao mà Việt Nam tham gia nằm ở đâu từ CNC Hòa Lạc?”, “Thế giới có 800 khu CNC thì ta đang ở đâu?”...
Từ thực tế này, Thủ tướng giao trách nhiệm trước hết cho từng cán bộ lãnh đạo và quản lý của Khu CNC Hòa Lạc. "Phải thay đổi cách nghĩ, cách làm tốt hơn, ngoài việc đầu tư hạ tầng chuẩn mực, cần sàng lọc, lựa chọn, thu hút các doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng có hàm lượng tri thức cao. Phải làm sao mỗi sản phẩm đi ra từ Khu CNC Hòa Lạc phải là những sản phẩm chất lượng cao, đạt được sự thừa nhận của người sử dụng ở các nước tiên tiến. Phải làm sao để các doanh nghiệp cảm thấy tự hào được đặt nhà máy, dự án ở Khu CNC này. Nói cách khác cần tạo dựng thương hiệu cho khu CNC" - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.
"Ngoài vườn ươm nhân tài, Khu CNC Hòa Lạc cần nghiên cứu, đề xuất cơ chếthu hútcác nhà khoa học Việt Nam đem trí tuệ, ý tưởng khoa học, giải pháp kỹ thuật đến để thử nghiệm sản xuất. Có chính sách thỏa đáng, có cơ sở vật chất, có phòng thí nghiệm, có môi trường nghiên cứu thông thoáng và từ đó, chúng ta mới có những sản phẩm trí tuệ của người Việt" - Thủ tướng gợi ý về cơ chế chính sách của Khu CNC Hòa Lạc.
Đồng tình với các kiến nghị của Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan như: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Khoa học và Công nghệ cần coi trọng và phát triển Khu CNC Hòa Lạc là dự án trọng điểm, cần ưu tiên nguồn vốn và thường xuyên làm việc kiểm tra, giám sát để kịp thời tháo gỡ, động viên, khuyến khích các doanh nghiệp, nhà khoa học ở Hòa Lạc tìm kiếm, có phát hiện đột phá về khoa học. “Sáu tháng một lần, Thủ tướng hoặc Phó Thủ tướng xuống đây nghe lại một lần, chứ không phải nói một lần là xong” - Thủ tướng nêu rõ.
Cụ thể: về vốn cho giải phóng mặt bằng, Thủ tướng yêu cầu TP. Hà Nội cùng với Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc phải giải phóng mặt bằng xong trong năm 2017. Bộ KH&ĐT phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng phương án bổ sung đủ vốn để giải phóng mặt bằng và tiến tới hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật Khu CNC Hòa Lạc.
TP. Hà Nội cần phối hợp chặt chẽ, “coi như nhà mình có việc”, cần xắn tay áo vào làm, như xây khu tái định cư, vận động nhân dân, xây dựng hệ thống bên ngoài Khu CNC như điện, nước, đường giao thông.
Thủ tướng cũng lưu ý Thành phố Hà Nội cần mở tuyến xe buýt đến khu CNC, tạo điều kiện cho người lao động đi làm, không để doanh nghiệp phải bỏ ra 30 tỷ đồng mỗi năm để làm việc này. Đồng thời Tp. Hà Nội cầnphối hợp với Khu CNC Hòa Lạc xúc tiến đầu tư, xây dựng nơi đây thành trung tâm khởi nghiệp, nhất là công nghệ thông tin, công nghệ sinh học để phục vụ phát triển lâu dài.
"Chính phủ ủng hộ chủ trương ưu tiên tập trung nguồn lực từ nguồn vốn khoa học công nghệ để phát triển nhanh tiềm lực khoa học và công nghệ tại Khu CNC Hòa Lạc, trước mắt tập trung đầu tư phát triển khu nghiên cứu và triển khai" - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng đồng ý việc Khu CNC Hòa Lạc phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng để xúc tiến đầu tư cấp Chính phủ vào Khu CNC và cho rằng sẽ
sớm ban hành Nghị định, tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển của Khu CNC Hòa Lạc.
Thủ tướng lưu ý công tác quản lý quy hoạch, quản lý môi trường trong Khu CNC Hòa Lạc để nơi đây thực sự là trung tâm CNC trong thời đại mới, của cuộc
cách mạng công nghiệp lần thứ 4, xanh, sạch, phát triển bền vững, thành phố đáng sống để sáng tạo khoa học &công nghệ. "
Chủ trương 1, biện pháp 10, quyết tâm 20 thì sẽ thành công" - Thủ tướng khẳng định.
Bộ trưởng Chu Ngọc Anh bày tỏ sự xúc động trước sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Chính phủ đối với việc tháo gỡ khó khăn cho Khu CNC Hòa Lạc, cho rằng những vướng mắc và các kiến nghị đã được Thủ tướng chỉ đạo tháo gỡ trọn vẹn kể cả những vấn đề khó khăn như thể chế, chính sách, cơ chế đặc thù, vốn…
"Bộ KH&CN cam kết chủ động quyết tâm theo công thức của Thủ tướng nêu và trên tinh thần tháo gỡ khó khăn và sự ủng hộ của các bộ, ngành, 6 tháng sau sẽ có những chuyển biến rõ nét với mục tiêu vươn lên và phát triển tại Khu CNC Hòa Lạc" - Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cam kết.