Một thiết bị bay mới hoạt động nhờ ánh sáng mặt trời có thể mang theo càm biến phục vụ các nghiên cứu trong tương lai
Hình minh hoạ thiết bị bay. Ảnh: newscientist.com Những chiếc đĩa có kích thước bằng móng tay, có thể lơ lửng nhờ ánh sáng Mặt trời ở độ cao lớn hơn cả máy bay thương mại hay bóng thám không, một ngày nào đó có thể đem theo các cảm biến và đem đến hiểu biết mới về thay đổi thời tiết và các mô hình khí hậu.
Những thiết bị bay này khai thác hiện tượng quang di chuyển (photophoresis)- hiện tượng các vật/ hạt nhỏ có thể di chuyển trong môi trường áp suất thấp khi được chiếu sáng. Ben Schafer tại Đại học Harvard đã cùng các đồng nghiệp tạo ra một thiết bị rộng 1cm làm từ hai tấm nhôm oxit có chứa nhiều lỗ siêu nhỏ. Khi tiếp xúc với ánh sáng, tấm dưới được phủ xen kẽ các lớp crôm với nhôm oxit sẽ nóng lên nhiều hơn tấm trên, giống như mặt đen của cánh quạt trong radiometer. Từ đó, tạo ra luồng không khí định hướng, chuyển động lên trên thay vì sang ngang. Dưới ánh sáng đèn LED trắng và tia laser- cường độ tương đương khoảng 50% ánh sáng Mặt trời, lực nâng này đã làm cho thiết bị bay lơ lửng.
Thí nghiệm cho thấy thiết bị này có thể bay ở những nơi áp suất yếu như tầng trung quyển (mesophere) ở độ cao từ 50km. Nếu tăng kích thước lên 3cm, thiết bị có thể mang theo tải trọng 10 milligrams lên độ cao 75km, có khả năng đưa cảm biến lên một vùng rất khó nghiên cứu được các nhà khoa học gọi là “tầng không được biết đến” (ignorosphere).
Nguồn: newscientist.com
Tin đăng KH&PT số 1358 (số 34/2025)
Ánh Dương và nhóm tác giả lược dịch