Nghiên cứu mới được công bố trên Nature Medicine đã mô tả ca ghép phổi lợn chỉnh sửa gene đầu tiên cho một bệnh nhân chết não, được tiến hành tại Bệnh viện Liên kết số 1 của ĐH Y Quảng Châu (Trung Quốc) vào tháng 5/2024.

Bác sĩ phẫu thuật Jianxing He và các đồng nghiệp đã thay thế phổi trái của một bệnh nhân bị xuất huyết nội sọ nghiêm trọng bằng một lá phổi từ lợn. Ảnh: Nature Medicine
Bác sĩ phẫu thuật Jianxing He và các đồng nghiệp đã thay thế phổi trái của một bệnh nhân bị xuất huyết nội sọ nghiêm trọng bằng một lá phổi từ lợn. Ảnh: Nature Medicine

Các nhà khoa học đã sử dụng công cụ CRISPR để chỉnh sửa gene của giống lợn Bama Xiang có các cơ quan nội tạng gần bằng kích thước của người. Con lợn trong thí nghiệm này đã bị xóa bỏ ba gene để loại bỏ các loại đường trên bề mặt tế bào không có ở người, vốn có thể gây ra tình trạng đào thải siêu cấp, chỉ các phản ứng miễn dịch tức thời của cơ thể với các cơ quan lạ. Nó cũng được bổ sung ba gene người để ức chế quá trình đông máu nguy hiểm và phản ứng bổ thể - một phản ứng miễn dịch khác.

Bác sĩ phẫu thuật Jianxing He và các đồng nghiệp đã thay thế phổi trái của một bệnh nhân bị xuất huyết nội sọ nghiêm trọng bằng một lá phổi từ lợn. Lá phổi hoạt động bình thường tại vị trí mới, cung cấp oxy cho máu của bệnh nhân và loại bỏ CO2. Tuy nhiên, phổi đã bị tấn công bởi một đợt miễn dịch sau đó. Trong vòng 24 giờ, nó đã bị sưng lên và phù nề nghiêm trọng. Hai ngày sau, các đợt tấn công của cả kháng thể và chuỗi bổ thể đã phá hủy nó. Thí nghiệm kết thúc vào ngày thứ 9.

Những phát hiện này là bước đầu tiên hướng tới việc ghép phổi từ lợn sang người. Tuy nhiên, các tác giả kết luận cần có những cải tiến để tối ưu hóa cả những biến đổi di truyền được thực hiện ở lợn hiến tặng và các loại thuốc ức chế miễn dịch cần thiết để tránh tình trạng đào thải phổi qua trung gian miễn dịch và duy trì chức năng lâu dài.

Nguồn: science.org, medicalxpress.com

Tin đăng KH&PT số 1359 (số 35/2025)