Các nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Nanyang đã ứng dụng công nghệ trong giải mã trình tự gen để truy vết cuộc di cư khỏi châu Phi của loài Homo Sapiens hàng chục ngàn năm trước


Các nhà nghiên cứu giải trình tự gen để truy vết "Cuộc di cư dài nhất ra khỏi châu Phi". Ảnh:smithsonianmag.com

Trong nghiên cứu được công bố trên Science mới đây, các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp giải trình tự gene để truy vết “cuộc di cư dài nhất ra khỏi châu Phi” của loài Homo sapiens. Các nhà khoa học đã phân tích hệ gene của 1.537 cá nhân từ 139 nhóm sắc tộc ở Nam Mỹ và Đông Bắc Á- Âu. So sánh ADN giữa các nhóm này giúp họ tái dựng hành trình di cư từ châu Á sang Nam Mỹ, dựa trên “vết di truyền” mà tổ tiên để lại. Kết quả cho thấy, con người từ khu vực Á- Âu đã đi bộ hơn 20.000 km để đến được mũi phía Nam của Nam Mỹ.

Con người hiện đại đến Bắc Á-Âu khoảng 45.000 năm trước, sau đó di chuyển về phía Đông qua vùng đất Beringia để vào Alaska và tiếp tục đặt chân đến Nam Mỹ khoảng 14.000 năm trước. Từ đây, họ tách thành bốn dòng di truyền khác nhau: một nhóm tiến về phía Đông đến vùng Chaco khô cằn, một nhóm di cư xuống phía Nam tới Patagonia, một nhóm di chuyển lên dãy Andes, và nhóm còn lại ở lại lưu vực Amazon.

Sau khi tách ra, các nhóm này bị địa hình phức tạp của châu lục cô lập, dẫn đến sự suy giảm đa dạng di truyền. Cụ thể, các nhà khoa học ghi nhận sự giảm thiểu trong gene HLA- loại gene giúp hỗ trợ hệ miễn dịch. Nhóm nghiên cứu nhận định, thiếu đa dạng di truyền có thể là nguyên nhân người Nam Mỹ cổ dễ bị tổn thương hơn trước các bệnh do người châu Âu mang đến. “Hiểu cách các cộng đồng cổ xưa di cư và định cư không chỉ giúp khám phá lịch sử loài người, mà còn lý giải cách hệ miễn dịch của họ thích nghi với các môi trường khác nhau,” Kim Hie Lim, một tác giả của nghiên cứu nhận xét.

Nguồn: smithsonianmag.com

Tin đăng KH&PT số 1346 (số 22/2025)