Chính phủ vừa ban hành danh mục 11 công nghệ chiến lược để phát triển từ nay đến năm 2030, tập trung vào các lĩnh vực then chốt, có ảnh hưởng sâu rộng đến năng lực cạnh tranh và tự chủ công nghệ của quốc gia.

Danh mục các công nghệ chiến lược ban hành theo Quyết định số 1131/QĐ-TTg ngày 12/6/2025. Ảnh: KHPT
Danh mục các công nghệ chiến lược ban hành theo Quyết định số 1131/QĐ-TTg ngày 12/6/2025. Ảnh: KHPT

Ngày 12/6/2025, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1131/QĐ-TTg về Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược, đánh dấu bước đi quan trọng trong định hướng phát triển khoa học và công nghệ gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh và tăng trưởng kinh tế bền vững của Việt Nam.

Theo Danh mục, có 11 nhóm công nghệ chiến lược với tổng cộng 35 nhóm sản phẩm công nghệ chiến lược tương ứng được phát triển, gồm:

1- Nhóm công nghệ về trí tuệ nhân tạo, bản sao số, thực tế ảo/thực tế tăng cường gồm sáu nhóm sản phẩm: mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt; trợ lý ảo; trí tuệ nhân tạo chuyên ngành; trí tuệ nhân tạo phân tích; bản sao số (Digital Twin); vũ trụ ảo (Metaverse).

2- Nhóm công nghệ điện toán đám mây, lượng tử, dữ liệu lớn gồm ba nhóm sản phẩm: dịch vụ điện toán đám mây; dịch vụ điện toán lượng tử, truyền thông lượng tử; trung tâm dữ liệu quy mô lớn.

3- Nhóm công nghệ Blockchain gồm ba nhóm sản phẩm: tài sản số, tiền số, tiền mã hóa; hạ tầng mạng Blockchain; hệ thống truy xuất nguồn gốc.

4- Nhóm công nghệ mạng di động thế hệ sau (5G/6G) gồm ba nhóm sản phẩm: thiết bị, giải pháp mạng truy cập vô tuyến 5G/6G theo chuẩn ORAN; thiết bị, giải pháp mạng lõi 5G/6G; thiết bị, giải pháp truyền dẫn IP tốc độ cao.

5- Nhóm công nghệ robot và tự động hóa gồm bốn nhóm sản phẩm: robot di động tự hành; Robot công nghiệp; hệ thống, dây chuyền chế biến thực phẩm tiên tiến cho các sản phẩm nông - lâm - thủy sản; hệ thống bảo quản và giám sát chất lượng sau thu hoạch.

6- Nhóm công nghệ chip bán dẫn gồm một nhóm sản phẩm về chip chuyên dụng, chip AI, chip IoT.

7- Nhóm công nghệ y - sinh học tiên tiến gồm ba nhóm sản phẩm: vaccine thế hệ mới; liệu pháp gen (chỉnh sửa gen) trong y tế và nông nghiệp; liệu pháp tế bào (tế bào gốc, tế bào miễn dịch).

8- Nhóm công nghệ năng lượng, vật liệu tiên tiến gồm ba nhóm sản phẩm: lò phản ứng hạt nhân nhỏ, an toàn; Pin lithium-ion, thể rắn, nhiên liệu, điện phân; vật liệu tiên tiến.

9- Nhóm công nghệ đất hiếm, đại dương, lòng đất gồm có bốn nhóm sản phẩm: hệ thống, thiết bị và giải pháp công nghệ đánh giá trữ lượng, khai thác, tuyển khoáng, tách chiết, tinh chế đất hiếm; hệ thống, giải pháp công nghệ thăm dò địa chất thông minh; thiết bị, giải pháp công nghệ thăm dò và khai thác biển sâu; hệ thống, thiết bị, giải pháp công nghệ khai thác năng lượng ngoài khơi.

10- Nhóm công nghệ về an ninh mạng gồm hai nhóm sản phẩm: giải pháp tường lửa, phát hiện và ngăn chặn xâm nhập; giải pháp đảm bảo an ninh cho hạ tầng quan trọng và cơ sở dữ liệu quốc gia.

11- Nhóm công nghệ hàng không, vũ trụ gồm ba nhóm sản phẩm công nghệ chiến lược: vệ tinh viễn thám và viễn thông tầm thấp, trạm mặt đất và điều khiển vệ tinh, thiết bị bay không người lái.

Theo Chính phủ, các công nghệ chiến lược này đều tập trung vào những lĩnh vực then chốt, có ảnh hưởng sâu rộng đến năng lực cạnh tranh và tự chủ công nghệ của quốc gia.

Danh mục được Bộ Khoa học & Công nghệ bắt đầy xây dựng từ đầu năm 2024. Tại Phiên họp của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số hồi tháng 5/2025, Tổng bí thư yêu cầu danh mục phải được phát triển "theo hướng mở, cập nhật thường xuyên, giải quyết các bài toán lớn của đất nước".

Danh mục đã được trình lên vào đầu tháng Sáu, và được Chính phủ thông qua chỉ vài ngày sau đó. Trong tương lai, Bộ Khoa học & Công nghệ có khả năng tiếp tục điều chỉnh hoặc bổ sung Danh mục, bằng cách trình lại với Chính phủ.

Tin đăng KH&PT số 1349 (số 25/2025)