Đón đọc KHPT số 1340 từ ngày 17/4 đến 23/4/2025

🌀 Đột phá phát triển KHCN, ĐMST VÀ CĐS. Trong một bài viết gần đây gửi đến các lãnh đạo đơn vị của Bộ KH&CN, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh đây là lần đầu tiên bộ ba này được quy tụ trong một nghị quyết của Bộ Chính trị, và nhập về một Bộ quản lý. Điều này phản ánh một cách tiếp cận mang tính tiên phong khi trên thế giới rất ít các quốc gia thấy được tầm quan trọng của việc kết nối bộ ba nhân tố then chốt thành một hệ sinh thái.

🌀Chấp nhận độ trễ: Một tất yếu trong KH&CN? Không chỉ chấp nhận sự rủi ro, các nhà quản lý cũng cần chấp nhận cả độ trễ và coi đó là một tất yếu trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, trước khi nhìn thấy tác động của nó trong thực tiễn.

🌀 Về cảm nhận vị đắng trong thuốc: Một khám phá bất ngờ. Nhiều loại thuốc có vị đắng đến mức trở thành nỗi ám ảnh đối rất nhiều người bệnh. Mới đây, TS. Nguyễn Thị Thu Hà và các đồng nghiệp tại Trung tâm Nghiên cứu Cảm giác Hóa học Monell (Monell Chemical Senses Center, Mỹ) đã tìm thấy các biến thể di truyền giải thích một số khác biệt về phản ứng với vị đắng của từng nhóm người đến từ nhiều châu lục trên thế giới.

🌀 Công nghệ môi trường: Những rào cản về chính sách và thị trường. Trong thời đại mà thế giới đang chạy đua để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững Net Zero vào năm 2050, các startup đổi mới sáng tạo Việt Nam đã và đang chứng minh vai trò không thể thay thế của công nghệ trong tiến trình chuyển đổi xanh. Nhưng những rào cản chính sách và thị trường trong nước đang khiến nhiều giải pháp tiên phong bị chững lại, thậm chí chưa thể tìm được thị trường trong chính quốc gia chúng sinh ra.

🌀 Khi “chuyển đổi số” có thể thành “chuyển đổi đời”. Trong bức tranh phát triển đầy biến động của thời đại số, chuyển đổi số (CĐS) đã và đang mở ra những cánh cửa mới cho ngày càng nhiều nhóm xã hội. Tuy nhiên, cộng đồng người khuyết tật (NKT) lại thường xuyên bị lãng quên hoặc đứng ngoài lề của quá trình này. Trong khi đó, chuyển đổi số có thể là công cụ giúp họ vượt qua rào cản về địa lý, thể chất và cả những định kiến vô hình. Vậy làm sao để hỗ trợ đúng cách, đưa CĐS trở thành đòn bẩy sinh kế có hiệu quả cho người yếu thế?

🌀 Tính ưu việt của hoài nghi. Trong cuốn sách "Tính ưu việt của hoài nghi", tác giả Tim Palmer đã cho thấy cách khoa học về sự bất định có thể giải mã thế giới hỗn độn và đầy rẫy những điều không chắc chắn ở nhiều lĩnh vực - từ thời tiết, kinh tế, dịch bệnh cho đến quân sự... - ra sao.

______________________

- Ủy ban thường vụ quốc hội cho ý kiến về dự án luật KH,CN&ĐMST

- Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá để thu hút nhân tài KH&CN

- Hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới

- Thành lập Mạng lưới đại học Việt Nam - Trung Quốc

- Người phụ nữ gốc Việt đầu tiên bay vào vũ trụ

- Bách Khoa Innovation 2025: Thêm bảng thi hợp tác Đại học - Doanh nghiệp

- Tuyến cáp quang biển lớn nhất Việt Nam đi vào hoạt động

- Tối ưu hóa thiết kế cánh tuabin cho vùng tốc độ gió thấp

- Năm công ty đầu tiên trung hòa carbon

- Lũ lụt tác động lâu dài đến sức khỏe

- Quân đội Mỹ khởi động tìm kiếm máy tính lượng tử tối tân nhất

- Các trung tâm dữ liệu sẽ tiêu thụ gấp đôi năng lượng vào năm 2030

- Nhà nghiên cứu từ sáu quốc gia bị cấm sử dụng dữ liệu của NIH

- Đức thành lập Bộ Công nghệ cao

- Phương pháp mới theo dõi ung thư qua xét nghiệm máu

- Bản đồ bộ não lớn nhất từ trước đến nay

- Vượt qua sáu nút thắt để đạt Net Zero

- Đột phá phát triển KHCN, ĐMST VÀ CĐS

- Chấp nhận độ trễ: Một tất yếu trong KH&CN?

- Về cảm nhận vị đắng trong thuốc: Một khám phá bất ngờ

- Công nghệ môi trường: Những rào cản về chính sách và thị trường

- Khi “chuyển đổi số” có thể thành “chuyển đổi đời”

- Để doanh nghiệp nhỏ chuyển đổi số hiệu quả

- arXiv: Nơi khoa học thoát khỏi xiềng xích xuất bản

- Chống kháng kháng sinh từ loài bọ chôn xác

- Khánh Hòa: Sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá sủ đất

- Quảng Bình: Nuôi ngỗng sư tử bán thâm canh

- King K. Holmes: Hành trình xóa bỏ kì thị bệnh lây qua đường tình dục

- Tính ưu việt của hoài nghi

- Đại học Nhật Bản: Tìm đường phát triển trong bối cảnh dân số giảm

- Phân bón Phú Mỹ

*

Để đặt mua các số báo hoặc chia sẻ với đồng nghiệp, đối tác quan tâm về ấn phẩm, bản điện tử PDF của Khoa học & Phát triển, vui lòng xem tại: https://bit.ly/DatMuaKHPT

Ngoài ra, độc giả có thể mua lẻ từng số tại địa chỉ: Tòa soạn Báo Khoa học & Phát triển, số 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội; điện thoại: 024 39427689.