Bằng phương pháp điện hóa, các nhà khoa học thuộc Viện Kỹ thuật nhiệt đới, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổng hợp thành công màng hydroxyapatit (HAp) để phủ lên bề mặt vật liệu hợp kim y sinh, sử dụng trong ngành phẫu thuật chấn thương, chỉnh hình.
Để làm nẹp vít cố định, hàn gắn và thay thế xương trong các ca phẫu thuật chấn thương và chỉnh hình, người ta thường sử dụng các loại vật liệu như thép không gỉ 316L, hợp kim của Coban (CoCrNiMo), titan kim loại và hợp chất của titan (Ti6Al4V, TiN, TiO2). Chúng đáp ứng các yêu cầu cơ bản như độ bền cơ học và khả năng chống ăn mòn cao, thích nghi tốt với cơ thể, không bị biến dạng khi tiệt trùng ở nhiệt độ cao và dễ sử dụng. Trong xu hướng đẩy mạnh nghiên cứu nâng cao chất lượng cho vật liệu y sinh trên cơ sở kim loại và hợp kim, các nhà khoa học ngày càng quan tâm nghiên cứu các màng y sinh để phủ lên bề mặt các vật liệu trên, trong đó có màng HAp, công thức hóa học là Ca10(PO4)6(OH)2.
Trong tự nhiên, HAp tồn tại ở dạng khoáng chất, là
thành phần chính của khoáng xương và răng động vật có vú, bao gồm con người.
HAp có tính tương thích sinh học cao, có khả năng tái sinh xương nhanh và tạo
liên kết trực tiếp với xương non mà không cần mô, cơ trung gian. Nhờ đó, nó ngày
càng được ứng dụng nhiều trong y dược học - dạng bột dùng làm thuốc bổ sung
canxi, dạng gốm để nối xương, chỉnh hình, dạng composit để làm thẳng xương, làm
kẹp nối và chất mang thuốc, dạng màng phủ trên nền kim loại và hợp kim để làm nẹp
vít xương…
HAp tổng hợp có thành phần tương tự trong xương tự
nhiên nên khi được cấy ghép vào cơ thể người, nó đẩy nhanh quá trình liền xương
mà không gây khó chịu hay tác động không mong muốn.
Thông tin từ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, từ nhu cầu của thực tế, Viện
Kỹ thuật nhiệt đới đã triển khai đề tài “Tổng hợp điện hóa và đặc trưng màng
hydroxyapatit trên nền hợp kim y sinh”. Đề tài do PGS-TS Đinh Thị Mai Thanh chủ
trì.
Sau 2 năm thực hiện (từ tháng 1/2015 đến tháng
12/2016), các nhà khoa học đã tổng hợp thành công màng HAp/Ti6Al4V và
HAp/CoNiCrMo bằng phương pháp điện hóa. Loại màng này có khả năng che chắn tốt
cho vật liệu nền, có vai trò như các mầm tinh thể thúc đẩy sự phát triển của
các tinh thể apatit mới.
Sản phẩm sẽ được thử nghiệm trên động vật, sau đó thử
nghiệm lâm sàng trên người trước khi chuyển giao cho các cơ sở sản xuất dụng cụ
y tế. Kết quả nghiên cứu đã được công bố trong một công trình trên tạp chí thuộc
danh mục SCI-E, một công trình trên tạp chí trong nước. Mới đây, Hội đồng Khoa
học và Công nghệ cấp VAST đã nghiệm thu và kết luận đề tài có ý nghĩa lớn về
kinh tế và có khả năng ứng dụng vào thực tiễn, đồng thời đánh giá đề tài đạt loại
xuất sắc.
PV