Sau hơn 8 năm sử dụng, chỉ số chất lượng không khí AQI của Việt Nam đã có những thay đổi để tiệm cận phương pháp tính của quốc tế.

Chỉ số chất lượng không khí AQI

Ngày 12/11, Tổng cục môi trường đã ban hành cách tính mới cho Chỉ số Chất lượng Không khí Việt Nam (VN_AQI) tương tự như của cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ EPA.

Phương pháp mới này là giá trị trung bình có trọng số, trong khi phương pháp cũ từ năm 2011 đến nay chỉ tính giá trị trung bình giản đơn. Thêm vào đó, hai thông số bụi PM10 và PM2.5 sẽ được sử dụng theo phương pháp tính NowCast được EPA phát triển để ước tính giá trị trung bình 24 giờ hiện tại.

Các khoảng giá trị của chỉ số AQI (thang điểm), mức đánh giá chất lượng không khí, màu sắc cảnh báo, khuyến nghị mức độ ảnh hưởng của chất lượng không khí tới sức khỏe con người cũng được điều chỉnh theo tiêu chuẩn của Mỹ.

Hiện nay, các thông số AQI được tính (theo giờ và theo ngày) sẽ bao gồm SO2, CO, NO2, O3, PM10, và PM2.5.

Cách tính mới được ban hành kèm theo quyết định số 1459/QĐ-TCMT ngày 12/11/2019 của Tổng cục môi trường về Hướng dẫn kỹ thuật tính toán và công bố chỉ số chất lượng không khí Việt Nam (VN_AQI), có hiệu lực từ ngày ban hành và thay thế cho Quyết định 878/QĐ-TCMT ngày 01/07/2011 cũ.

Tuy nhiên, do nồng độ giới hạn trên và dưới của từng chất được quy định khác nhau tại mỗi quốc gia, nên dù đo được cùng một nồng độ chất nhưng khi tính chỉ số AQI vẫn có khả năng ra hai giá trị khác nhau.

Khác biệt trong tính toán Chỉ số Chất lượng không khí AQI của Việt Nam và Mỹ

Giả sử số liệu quan trắc trung bình 1 giờ của PM2.5 theo Nowcast là 22 µg/m3 thì giá trị tính toán VN_AQI = 44 (Tốt), trong khi EPA_AQI = 72 (Trung bình), hàm ý chất lượng không khí tính theo Việt Nam sẽ tốt hơn của Mỹ.

Tuy nhiên, khi nồng độ PM2.5 lớn hơn 150 µg/m3 thì cả hai cách tính đều cho ra kết quả như nhau.

Ông Hoàng Dũng, Giám đốc công ty D&L, đơn vị sở hữu ứng dụng theo dõi chất lượng không khí PAM Air cho biết họ sẽ "cập nhật để có thể hiển thị AQI theo cách tính mới này. Lúc đó người dùng sẽ có thể chọn xem giá trị AQI theo cách tính mới của Việt Nam hoặc NowCast [của Mỹ]."