Khám phá tiềm năng não bộ con người nhờ ma túy

Lần đầu tiên, một nghiên cứu được tiến hành dựa trên các ảnh quét não của những người sử dụng ma túy liều cao đã làm sáng tỏ ảnh hưởng của các loại thuốc gây ảo giác đến hoạt động của hệ thần kinh.

Những ảo giác xuất hiện khi chơi thuốc là kết quả của những liên kết bất thường trong não. Nguồn ảnh: GettyImages

Các nhà khoa học trước đó chỉ dám cho những người tham gia thử nghiệm một số loại chất kích thích nhẹ, ví dụ như nấm gây ảo giác. Những loại hóa chất này có khả năng kích thích thần kinh bởi chúng có thành phần chính là hợp chấtp silocybin.

20 tình nguyện viên khỏe mạnh đã được tiến hành thử nghiệm vào hai ngày khác nhau. Ngày đầu tiên, mỗi người được tiêm một liều 75 microgram ma túy tổng hợp tinh chế LSD. Vào ngày thứ hai, họ chỉ được tiêm giả dược.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã sử dụng ba loại kỹ thuật chụp ảnh não khác nhau để đo lường và so sánh lưu lượng máu, sóng não, các liên kết chức năng giữa các tế bào thần kinh.

Kết quả cho thấy, bộ não của những người đang “phê thuốc” xử lý hình ảnh của thế giới xung quanh theo một cách thức khác hẳn so với những người bình thường.

Thuốc kích thích vào toàn bộ hệ thần kinh, khiến cho tất cả các bộ phận của não đều phát ra tín hiệu. Lúc này, người đang sử dụng thuốc sẽ thấy rất nhiều ảo giác là vì tín hiệu thần kinh từ vỏ não phụ trách thị giác đã bị trộn lẫn với rất nhiều tín hiệu khác.

Nói cách khác, khi sử dụng thuốc, cấu trúc hoạt động của hệ thần kinh sẽ hoàn toàn bị thay đổi. Bộ não sẽ vận hành theo một cách thức hoàn toàn khác hẳn.

Dưới đây là hình ảnh so sánh hoạt động của bộ não giữa những người dùng giả dược và những người dùng LSD

Ảnh chụp não của người không dùng thuốc (trái) và người dùng thuốc (phải). Nguồn ảnh: Businessinsider

Thuốc gây ảo giác đã làm cho não tạo ra các liên kết thần kinh mới giữa những bộ phận não trước đây chưa từng xuất hiện kết nối. Điều này đã làm thay đổi tạm thời toàn bộ cấu trúc hoạt động của não.

Thông thường, các tín hiệu trong não được truyền dọc theo một hệ thống thông tin đặc thù được gọi là mạng lưới thần kinh. Nhưng khi tiêm psilocybin, mô hình hoạt động của não đã có sự khác biệt rõ rệt, hoàn toàn thoát khỏi khuôn khổ thông thường.

Theo David Nutt, chuyên gia thần kinh học tại Học viện hoàng gia Luân Đôn (Anh) cho biết: “Ảnh quét não ở những người mắc chứng trầm cảm và lo âu cho thấy liên kết ở một số vùng não đã bị gia tăng quá mức. Càng có nhiều liên kết não ở những vùng này thì cảm xúc tiêu cực sẽ ngày càng tăng”.

Khi sử dụng thuốc gây ảo giác, bộ não sẽ tái phân bổ lại các kết nối thần kinh. Một số liên kết biến mất và một số khác lại hình thành. Chính vì thế, đứng ở góc độ khoa học, ma túy hoặc thuốc gây ảo giác thật sự có thể làm dịu đi chứng trầm cảm và lo âu, nhưng chỉ là trong tạm thời. Khi thuốc hết tác dụng thì hệ thống thần kinh sẽ hoạt động lại như bình thường. Khi đó những liên kết cũ sẽ lại hình thành và người bệnh lại rơi vào cảm giác tiêu cực.

Các nhà khoa học hy vọng phát hiện này sẽ góp phần vào việc tạo ra các loại thuốc chống trầm cảm hiệu quả hơn trong tương lai.