Kể từ năm 2021, luật phá thai tại Mỹ biến động mạnh khi bang Texas cấm phá thai từ tuần thứ sáu. Sau đó, vào tháng 6/2022, Tòa án Tối cao cho phép các bang được đưa ra các biện pháp hạn chế đối với quyền phá thai. Kết quả, đến cuối năm 2024, đã có 21 bang cấm phá thai, khiến số ca phá thai hợp pháp giảm mạnh tại những nơi này, dù tổng số ca phá thai trên toàn quốc tăng nhẹ.
Trong nghiên cứu “US Abortion Bans and Fertility” đăng trên tạp chí JAMA, các nhà khoa học đã tập hợp dữ liệu khai sinh và dân số từ năm 2012 đến năm 2023 ở 50 bang và Washington D.C để ước tính những thay đổi cụ thể về tỷ lệ sinh liên quan đến lệnh cấm ở từng bang.
Phân tích tập trung vào 14 bang có lệnh cấm, và ước tính số ca sinh tăng trung bình 1,01 ca trên 1.000 phụ nữ, tương ứng với tăng thêm 22.180 ca sinh.
Còn trong nghiên cứu “US Abortion Bans and Infant Mortality”, cũng công bố trên tạp chí JAMA, các nhà khoa học đã xem xét tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh dựa trên dữ liệu khai sinh và chứng tử quốc gia từ năm 2012 đến năm 2023 và chỉ ra, tại các bang cấm phá thai hoàn toàn hoặc cấm phá thai từ sáu tuần tuổi, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh tăng 5,60%, tương đương với ước tính có thêm 478 ca tử vong ở trẻ sơ sinh. Tỷ lệ này cao nhất ở nhóm trẻ sơ sinh da màu, tăng 10,98%, tương đương tăng thêm 265 ca tử vong.
Tiến sĩ Alyssa Bilinski (ĐH Brown) nhận định, kết quả này phù hợp với “Turnaway Study,” vốn cho thấy việc thiếu tiếp cận phá thai hợp pháp làm tăng nguy cơ về sức khỏe, tài chính và xã hội cho phụ nữ.
Từ những kết quả trên, giới chuyên gia nhấn mạnh rằng, dù chính sách phá thai vẫn còn gây tranh cãi, các giải pháp hỗ trợ toàn diện cho phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và gia đình cần được đặt lên hàng đầu. Việc đảm bảo dịch vụ y tế cơ bản, giáo dục sức khỏe sinh sản, cũng như điều chỉnh luật hợp lý sẽ góp phần giảm thiểu bất bình đẳng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy một tương lai bền vững hơn.