Gánh nặng thực sự của thai kỳ đối với cơ thể

Bằng cách tập hợp và nghiên cứu khoảng 44 triệu chỉ số sinh lý từ hơn 300.000 ca sinh, các nhà khoa học đã cung cấp một trong những bức tranh chi tiết nhất từ trước đến nay về những thay đổi xảy ra trong cơ thể phụ nữ trước và sau khi mang thai.

Cụ thể, các nhà khoa học, đứng đầu là Uri Alon - nhà sinh học hệ thống tại Viện Khoa học Weizmann ở Rehovot, Israel, sử dụng dữ liệu ẩn danh từ hồ sơ y tế của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe lớn nhất nước này, trong giai đoạn 2003 - 2020. Để xây dựng bức tranh về một thai kỳ điển hình, họ chỉ sử dụng kết quả xét nghiệm từ những phụ nữ tuổi từ 20–35, không dùng thuốc hoặc mắc bệnh mãn tính.

Nhóm đã thu thập kết quả liên quan đến 76 loại xét nghiệm phổ biến - bao gồm các chỉ số về cholesterol, tế bào miễn dịch, hồng cầu, tình trạng viêm và sức khỏe của gan, thận và quá trình trao đổi chất. Các xét nghiệm này được thực hiện tối đa 4,5 tháng trước khi thụ thai và tối đa 18,5 tháng sau khi sinh, cho phép các nhà nghiên cứu thiết lập giá trị trung bình cho mỗi xét nghiệm trong từng tuần thuộc các giai đoạn tương ứng.

Kết quả, họ phát hiện ra rằng, trong tháng đầu tiên sau khi sinh, 47% trong số 76 chỉ số đã ổn định gần với giá trị trước khi thụ thai. Nhưng 41% chỉ số phải mất hơn 10 tuần để ổn định. Trong đó, một số chỉ số về chức năng gan và cholesterol mất khoảng sáu tháng để ổn định, và một chỉ số về sức khỏe xương và gan mất một năm. 12% các chỉ số còn lại mất từ 4–10 tuần để ổn định.

Một số chỉ số - bao gồm một dấu hiệu viêm và một số chỉ số về sức khỏe máu - dù ổn định nhưng không trở lại mức trước khi thụ thai, ngay cả sau 80 tuần, khi nghiên cứu kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng, cần tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ những khác biệt kéo dài này là kết quả của quá trình mang thai và sinh nở hay do những thay đổi trong hành vi sau khi có con.

Các chỉ số được phân thành bốn nhóm dựa trên quỹ đạo của chúng. Một số chỉ số tăng lên trong thai kỳ, sau đó giảm xuống sau sinh; một số khác thì ngược lại. Cũng có những chỉ số không chỉ giảm hoặc tăng để đạt mức trước khi thụ thai: tại thời điểm sinh, chúng vượt quá hoặc xuống dưới giá trị trước khi mang thai, rồi mới ổn định ở mức xấp xỉ trước khi thụ thai. Điều đó có thể được giải thích là do cơ thể ‘bù trừ quá mức’ cho những thay đổi.

Các nhà khoa học đã phát hiện những thay đổi rõ rệt trong cơ thể bắt đầu ngay cả trước khi thụ thai. Một số thay đổi có lợi như giảm dấu hiệu viêm và tăng axit folic. Họ lý giải, đây là kết quả của xu hướng dùng thực phẩm bổ sung và lối sống lành mạnh hơn khi cố gắng thụ thai.

Các nhà nghiên cứu cũng tách riêng các xét nghiệm từ những phụ nữ phát triển các biến chứng hiện chỉ được chẩn đoán trong thai kỳ, bao gồm tiểu đường thai kỳ và tiền sản giật. Và họ phát hiện hồ sơ của những phụ nữ này khác biệt ở một số dấu hiệu nhất định so với hồ sơ của những thai phụ khỏe mạnh, và trong một số trường hợp, sự khác biệt đáng kể nhất xuất hiện trước khi thụ thai.

Được công bố trên tạp chí Science Advances vào ngày 26/3, nghiên cứu mới mở ra khả năng xác định và giúp đỡ những phụ nữ có nguy cơ mắc các biến chứng trước khi họ thụ thai.