Sổ tay công dân thế giới: Inception

Câu chuyện tình cờ khi cả tôi và bạn cùng tham dự hội nghị sáng tạo xã hội của Liên Hiệp Quốc. Không quen, chỉ thấy bạn tìm chỗ ngồi ăn trưa, nói em qua ngồi đây với chị nè. Không quen không biết, mà kể chuyện đời cho nhau trong nửa tiếng ăn trưa.

Trời chị ơi, em được gia đình cho ăn học đàng hoàng lắm, Đại học Melbourne ở Úc rồi trường quản trị Kellogg ở Mỹ. Học xong về Thái Lan, xách ba lô lên phía Bắc lập doanh nghiệp xã hội giúp nông dân trồng lúa organic, nhà em, bạn bè em tưởng em khùng.

Ba em thiếu điều muốn từ em. Gặp lần nào cũng hỏi, when are you gonna get a real job - Chừng nào thì mày bắt đầu xin việc đàng hoàng mà làm?

Em nói, ủa ba, con làm việc ngày 12-14 tiếng mà. Ba hỏi, vậy mày có làm ra tiền không.

Thì em câm luôn chứ sao. Nói gì giờ? Nói hoài ba em không có hiểu. Thế hệ ba em làm ăn kinh doanh, kiếm tiền quen rồi. Sao hiểu lý do vì sao em lại đi giúp người khác chị.

Từ hồi 10 tuổi chị. Thần tượng của em là một người Thái chiến đấu giữ rừng không bị tàn phá. Rồi ông bị mấy đứa phá rừng kinh doanh hăm dọa sẽ giết cả gia đình. Ổng tự tử, để lại lá thư, xin đừng phá rừng và đừng giết vợ con mình. Cái chết của ông đã tạo ra một phong trào tại Thái Lan về việc sống tốt và bảo vệ tự nhiên, bảo vệ cộng đồng. Em muốn trở thành người có ích, chiến đấu vì những điều tốt đẹp như ông.

Wow! Câu chuyện thật xúc động. Và em đã và đang thực hiện mục đích sống đó của mình.

Làm doanh nghiệp đã không dễ. Làm doanh nghiệp xã hội còn khó hơn. Em cũng lên bờ xuống ruộng bao phen đó chị.

Ngã quỵ thì có chứ bỏ cuộc thì không. Em nhớ có lần em ra ATM rút 30 USD trước bữa ăn tối. Rút không được. Thẻ chỉ còn có chừng 10 USD. Đêm đó em rút 9 USD, đi ăn qua bữa xong rồi thức cả đêm. “This is it? Is this how my life comes to an end? Vậy thôi sao? Đời kết thúc vậy sao?” Cả đêm chiến đấu với bản thân. Sáng hôm sau cùng với team, tụi nó thương em lắm, vắt óc đánh vài nước cờ cuối cùng. Vậy là mới có ngày hôm nay đó chị.

Mấy năm trước, em làm sự kiện công bố sản phẩm, em mời ba tới. Bữa đó có ngài Bộ trưởng tới. Ổng gặp ba em ổng nói, “You should be proud of your son - Ông nên tự hào về con.” Ba em trố mắt. Xong ba thấy có ông triệu phú Thái tới dự sự kiện. Ba hỏi em, ủa ai mời ổng vậy. Em nói em mời, ba hoảng lên mới bắt đầu tìm hiểu chuyện em làm. Sau này đi đâu cũng nói ổng tự hào về em.

Dạ gia đình em làm ăn có chút máu mặt ở Thái, nhưng tất cả trước nay chỉ để kiếm tiền. Sau sự kiện của em, ba lập quỹ hỗ trợ cho các trẻ không có điều kiện được học từ nhỏ đến tốt nghiệp đại học. Giúp nhiều em lắm rồi chị. Giờ thì em thấy tự hào về ba.

Em muốn lấy mô hình này truyền cảm hứng cho nhiều người khác. Thế giới này sai bét. Những kẻ giàu nhất thực ra là những kiểu dân phù phép tài chính, họ đóng góp gì cho thế giới, cho nhân loại, hay chỉ tạo ra tiền bạc để thỏa mãn nhu cầu bản thân? Họ sống như trong một cơn mơ chẳng bao giờ hiểu về đời thật, chẳng bao giờ tỉnh giấc, kiểu phim Inception - Kẻ đánh cắp giấc mơ đó chị. Cuộc đời ngắn ngủi lắm. Em muốn sống cuộc đời có ý nghĩa, đóng góp thật nhiều, và sống hạnh phúc vì được theo đuổi mục đích sống tốt đẹp đó của mình.

Dạ là hai chữ, empathy & perseverance. Empathy - thấu cảm là chìa khóa mở mọi cánh cửa. Nếu không có empathy, em đã không thể nào làm việc được với nông dân. Mấy bạn startup công nghệ giờ, nói tạo ra giải pháp này nọ giúp nông dân, em xin lỗi, hiểu người dùng còn không hiểu bày đặt giải pháp cho hoành tráng. Còn perseverance - bền chí là người bạn đường đáng trân trọng nhất. Đời này, không có gì là dễ. Phải chiến đấu, phải làm việc thật chăm chỉ, phải đi từng bước một mới thành được chị ơi.

Chuyện tới đây thì giờ cũng hết, chúng tôi chia tay và hẹn gặp lại nhau ở Thái Lan. Cuộc sống cuối cùng vẫn có những câu chuyện thần tiên như thế đó, giữa vạn bề nhỏ nhen, vụn vặn đời trần.