Nhện nhảy sống sót nhờ kỹ năng đóng giả kiến

Loài nhện nhảy Siler collingwood hay giơ chân trước lên giả làm râu kiến và hua chân, lắc bụng để bắt chước dáng điệu của kiến. Kiến thường có lớp gai phòng thủ và nọc độc ở hàm, cho nên hành vi này của nhện nhảy nhằm đánh lừa những kẻ săn mồi e ngại loài kiến.

Một nghiên cứu mới từ Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc, cho thấy khả năng đóng giả của nhện nhảy không xuất sắc, nhưng chính điều đó lại giúp diễn viên nghiệp dư này đóng giả nhiều loài kiến khác nhau và tránh được hầu hết các loài muốn ăn thịt nó.

Các nhà khoa học so sánh dáng điệu của nhện nhảyvới cử động của 5 loài kiến sống cùng địa điểm ở phía Nam đảo Hải Nam, Trung Quốc. Họ phát hiện dáng điệu của loài nhện này nhìn chung giống với cử động của tất cả các loài kiến trên, nhất là giống với 3 loài kiến nhỏ có kích cỡ tương tự nhện nhảy. Trong khi đó, dáng điệu của một loài nhện khác sống cùng địa điểm nhưng không có hành vi bắt chước thì lại không giống kiến chút nào.

Khả năng đóng giả này được kiểm tra qua con mắt của hai loài săn mồi có thể ăn thịt nhện nhảy, đó là bọ ngựa cầu nguyện Gonypeta brunneri và một loài nhện nhảy khác là Portia labiate, có kích cỡ tương tự nhện nhảy S. collingwoodi. Bọ ngựa đã không bị qua mắt mà chộp ngay lấy nhện S. collingwoodi cũng như loài nhện không đóng giả.

Trong khi đó, nhện săn mồi lại không tấn công nhện nhảy, chứng tỏ khả năng đóng giả trên có ích trong một số trường hợp, đặc biệt là khi kẻ săn mồi ít có khả năng chống lại kiến.

Vũ khí tự vệ của loài nhện có tài diễn xuất này còn bao gồm trang phục sặc sỡ: đầu và bụng nó có đốm màu cam, đỏ và xanh dương ánh kim. Các nhà khoa học đã đối chiếu màu sắc của nhện nhảy với khả năng thị giác của bọ ngựa và nhện săn mồi, cùng với hai loài cây là mẫu đơn Trung Quốc và trà Phúc Kiến là nơi mà nhện nhảy sinh sống. Kết quả là lớp ngụy trang lẫn với màu sắc của cây đã giúp nhện nhảy tránh được cả hai kẻ săn mồi.

Theo các nhà khoa học, việc đóng giả không hoàn hảo nhiều loài kiến thay vì giống hoàn toàn một loài giúp nhện nhảy mở rộng phạm vi sinh sống nếu các loài kiến mà nó đóng giả sống ở các môi trường khác nhau. Nghiên cứu trong tương lai sẽ tìm hiểu xem khả năng đóng giả này của nhện nhảy là do di truyền hay do học mà có.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí iScience.