Lần đầu tiên các nhà nghiên cứu ở Viện Bảo vệ thực vật và Chi cục Trồng trọt & Bảo vệ thực vật tỉnh Bến Tre đã xác định được tác nhân chính gây bệnh giả phấn trắng trên cây chôm chôm trồng tại Bến Tre.

Chôm chôm là một trong những loại cây ăn quả chủ lực của tỉnh Bến Tre, chiếm 16,2% diện tích trồng cây ăn quả của tỉnh, tương đương hơn 4 ngàn ha.

Những năm gần đây, người trồng chôm chôm tại Bến Tre đang phải đối mặt với hiện tượng thối hoa, rụng quả non do bệnh giả phấn trắng. Đây là một trong những nguyên nhân làm giảm diện tích, năng suất, chất lượng mẫu mã quả chôm chôm, không đáp ứng được tiêu chuẩn xuất khẩu.

Mới đây, nhóm tác giả ở Viện Bảo vệ thực vật (thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) và Chi cục Trồng trọt & Bảo vệ thực vật tỉnh Bến Tre, đã tiến hành nghiên cứu đầu tiên nhằm xác định tác nhân gây bệnh giả phấn trắng trên cây chôm chôm tại Bến Tre.

Nghiên cứu được tiến hành trên các mẫu có triệu chứng bệnh giả phấn trắng trên các giống chôm chôm đang được trồng phổ biến tại các vùng trồng tập trung ở xã Sơn Định, Vĩnh Bình, Phú Phụng thuộc huyện Chợ Lách; và xã Tiên Long, Tân Phú, Phú Đức thuộc huyện Châu Thành.

Bệnh giả phấn trắng trên cây chôm chôm
Triệu chứng bệnh giả phấn trắng trên cây chôm chôm. Ảnh: NNC

Sau các quá trình lây bệnh nhân tạo ở điều kiện nhiệt độ phòng, lây bệnh nhân tạo ngoài đồng ruộng, và lây bệnh nhân tạo trên các quả non, nghiên cứu khẳng định nấm Trichothesium roseum (T. roseum) là tác nhân chính gây bệnh giả phấn trắng trên quả non chôm chôm tại Bến Tre.

Nấm gây bệnh giả phấn trắng trên cây chôm chôm
Nấm gây bệnh giả phấn trắng trên cây chôm chôm. Ảnh: NNC

Theo nhóm nghiên cứu, bệnh giả phấn trắng thường xuất hiện ngay sau khi đậu quả từ 7 đến 10 ngày trên phần cuống hoa và ở các râu của quả non. Vườn chôm chôm bị nhiễm bệnh giả phấn trắng thường cho mẫu mã quả xấu và quả non bị rụng hàng loạt, ảnh hưởng đến năng suất. Bệnh thường gây hại nặng trên các vườn thiếu ánh sáng, ẩm ướt và các chùm quả trong tán.

Ở chính vụ, giống chôm chôm Java và Rongrien phát bệnh mạnh vào cuối tháng Tư đầu tháng Năm (tỷ lệ hại 31 - 36 %), giống chôm chôm nhãn phát bệnh muộn hơn và đạt đỉnh cao vào cuối tháng Năm đầu tháng Sáu (tỷ lệ hại cao nhất 40,3%). Ở trái vụ, tỷ lệ hại đạt đỉnh cao vào đầu tháng Sáu đến tháng Bảy ở giống Java và Rongrien (29,5%); còn đỉnh cao tỷ lệ hại ở giống chôm chôm nhãn xuất hiện vào giữa tháng Tám đến tháng Chín (33,6%).

Nghiên cứu cũng cho thấy, các thuốc trừ bệnh hóa học chứa hoạt chất như Propineb và Sulfur đều có hiệu lực phòng trừ cao đối với bệnh giả phấn trắng sau 28 ngày xử lý.

Nghiên cứu đã được công bố trên Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ, số 1/2025.

Nguồn: