Các tàu chở dầu, khí đốt, than đá,… hiện đang nắm giữ vai trò quan trọng đối với chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu. Nhưng PowerX, một startup tại Nhật Bản lại hướng về tương lai mà những con tàu như vậy vận chuyển loại năng lượng sạch hơn rất nhiều – điện gió.

Khó khăn lớn nhất trong việc xây dựng các trại phong điện ngoài khơi là tuabin cần được cố định (neo chặt) với đáy biển, và không phải địa điểm nào cũng phù hợp để triển khai. Lấy ví dụ, tuabin gió mạnh nhất thế giới Haliade-X do General Electric (GE) phát triển chỉ có thể vận hành hết công suất khi được neo ở độ sâu từ 60m. Vấn đề này đã dẫn đến sự ra đời của một thế hệ tuabin nổi mới, giống như hệ thống tại cơ sở Hywind ở ngoài khơi Scotland. Nhưng tại nước Nhật, nơi được bao quanh bởi biển sâu và có rất ít cơ hội cho những thiết kế trại phong điện gần bờ, PowerX đang nghiên cứu một giải pháp khác. Cho rằng việc xây dựng các hệ thống truyền tải điện bằng cáp ngầm là quá tốn kém, bên cạnh những tác động không nhỏ đối với môi trường, công ty nghĩ tới việc đóng loại tàu vận chuyển năng lượng (lưu trữ bằng pin) để thay thế.

Đó là chiếc Power ARK 100, thuộc loại tàu ba thân (trimaran) dài 100m, chạy điện và có tầm hoạt động lên đến 300 km. Ngoài ra, nó sử dụng dầu diesel sinh học dự phòng cho các chuyến đi xa hơn, thậm chí khắp thế giới. Nó cũng mang được 100 khối pin lớn, công suất tổng cộng 220Mwh – đủ để cấp điện cho 22.000 ngôi nhà ở Nhật Bản trong một ngày.



PowerX đã ký thỏa thuận hợp tác với hãng đóng tàu Imabari Shipbuilding (lớn nhất Nhật Bản) để chế tạo nguyên mẫu đầu tiên – dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2025. Bên cạnh đó, Imabari còn cam kết đầu tư 1 tỷ Yên (8,86 triệu USD) để hỗ trợ PowerX phát triển dự án. Những phiên bản lớn hơn như chiếc Power ARK 1000 (dài 150m), hay Power ARK 3000 (dài 220m) – được tích hợp cả dây chuyền sản xuất cell pin, cũng đã nằm trong kế hoạch. Trong một dự án khác mang tên mã là MAX, Power sẽ xây dựng cơ sở sản xuất tại Nhật – chuyên cung cấp pin cho các tàu PowerX và đóng gói loại cell chế tạo sẵn (off-the-shelf) cho những ứng dụng như xe điện hay thiết bị lưu trữ trên lưới điện,… với công suất năm 2024 dự kiến đạt 1 GWh và tăng lên 5GWh vào năm 2028.

“Ngành đóng tàu và vận tải biển cũng cần lãnh trách nhiệm trong việc hiện thực hóa tầm nhìn về một xã hội phi cacbon”, ông Yukito Higaki – chủ tịch Imabari Shipbuilding – phát biểu. “Chúng tôi coi sự hợp tác với PowerX là một cơ hội tuyệt vời khi bản thân công ty cũng đang chịu rất nhiều áp lực, cần một hướng tiếp cận khác so với tư duy truyền thống, để từ đó phát triển các giải pháp hữu ích cho xã hội”, ông nói.