Đồng Nai: Chọn giống keo lai năng suất và chống chịu bệnh

Đồng Nai là một trong những tỉnh sản xuất lâm nghiệp lớn của vùng Đông Nam Bộ, với diện tích rừng sản xuất khoảng 46 nghìn ha. Các loài cây trồng rừng chủ yếu là keo lai, sao đen, dầu rái, muồng đen, gõ đỏ. Trong đó, diện tích rừng trồng keo lai thuần loài và tập trung chiếm khoảng 63% tổng diện tích rừng trồng sản xuất. Nhưng ảnh hưởng cực đoan của biến đổi khí hậu (nhiệt độ tăng, hạn hán, cháy rừng,...) đã làm suy giảm rõ rệt năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế của rừng trồng keo lai tại tỉnh Đồng Nai. Hiện trữ lượng rừng trồng keo lai chỉ đạt từ 32m³/ha (rừng 3 tuổi) đến 121m³/ha (rừng 7 tuổi), tương đương với năng suất bình quân đạt từ 10m³ - 17m³/ha/năm. Trong khi trước đây, năng suất trung bình có thể đạt từ 15 - 25m³/ha/năm.

Bên cạnh đó, sự xâm nhập và phát triển của nấm Ceratocystis manginecans đã làm rừng trồng keo lai tại một số huyện như Vĩnh Cửu, Xuân Lộc, Định Quán bị chết héo, gây đổ hàng loạt.

Xuất phát từ nhu cầu chọn lọc những giống mới sinh trưởng tốt và có khả năng chống chịu bệnh tốt, Sở KH&CN Đồng Nai đã giao Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm lâm nghiệp Đông Nam Bộ thực hiện đề tài “Nghiên cứu chọn giống keo lai (Acacia hybrid) phục vụ trồng rừng kinh tế tại tỉnh Đồng Nai”.

Nhóm thực hiện đã đưa vào khảo nghiệm 16 dòng keo lai tự nhiên mới, được phát hiện và chọn lọc từ khảo nghiệm hậu thế keo tai tượng tại Trạm Thực nghiệm Lâm nghiệp Sông Mây (Vĩnh Cửu, Đồng Nai) và khảo nghiệm hậu thế keo lai tràm tại Trạm Thực nghiệm Lâm nghiệp Bàu Bàng (Bàu Bàng, Bình Dương).

Cụ thể, nhóm bắt đầu trồng khảo nghiệm các cây hom vào tháng 8/2020 tại xã Xuân Hòa, huyện Xuân Lộc, nằm trong lâm phần quản lý của Ban quản lý Rừng phòng hộ Xuân Lộc.

Sau 42 tháng trồng thử nghiệm, các chỉ tiêu sinh trưởng, chất lượng thân cây, và chỉ số bệnh giữa các dòng keo lai trồng khảo nghiệm có sự khác biệt rõ rệt dưới tác động của nắng nóng, khô hạn kéo dài và sự xâm nhập của nấm Ceratocystis manginecans. Trong đó, tỷ lệ sống lớn nhất đạt 90 – 92%, thấp nhất đạt 57%, tính trung bình đạt 77,5%.

Trong tổng số 16 dòng keo lai trồng khảo nghiệm, có ba dòng KL-01-VC, KL-05-VC, KL-14-VC có năng suất đạt từ 28,3 - 31,3 m³/ha/năm. Những dòng này có thân cây thẳng, cành nhánh nhỏ, tỷ lệ nhiễm bệnh chết héo chỉ từ 12,5 - 14,3%, phù hợp với mục tiêu chọn giống keo lai đạt năng suất và chất lượng cao để trồng rừng kinh tế tại tỉnh Đồng Nai.

Ngoài tuyển chọn được giống keo lai năng suất, chất lượng, nhóm còn xây dựng quy trình hướng dẫn kỹ thuật nhân giống cho hai dòng sinh trưởng nhanh, đạt tỷ lệ ra rễ trên 90%.

Sở KH&CN Đồng Nai đã tiến hành bàn giao kết quả nghiên cứu của đề tài cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban quản lý rừng phòng hộ Xuân Lộc và Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm lâm nghiệp Đông Nam Bộ để triển khai ứng dụng vào thực tế.