Các nhà khoa học ở Đại học Cần Thơ đã nghiên cứu thành công quy trình sản xuất nhân tạo giống cá sát sọc, một giống cá thơm ngon, giàu dinh dưỡng và có giá trị kinh tế cao.

Cá sát sọc (hay cá xác sọc, cá sát, cá tra Xiêm) là loài cá da trơn sống ở môi trường nước ngọt. Tại đồng bằng sông Cửu Long, loài cá này phân bố chủ yếu ở sông Tiền và sông Hậu, chảy qua các tỉnh, thành như An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ, Sóc Trăng... Cá trưởng thành có thể đạt trọng lượng tối đa khoảng 400 gram, chiều dài phổ biến từ 20–27 cm, con đực lớn nhất khoảng 30 cm. Cá sát sọc có thịt thơm ngon, giàu dinh dưỡng và có giá trị kinh tế cao, hiện được bán với giá từ 180.000–300.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, do chưa chủ động được nguồn giống nhân tạo, người dân trước đây phải khai thác cá giống từ tự nhiên, dẫn đến nguồn cung bấp bênh và khó phát triển quy mô nuôi lớn.

Nhằm khắc phục tình trạng này, Sở KH&CN TP Cần Thơ đã giao Trường Thủy sản – Đại học Cần Thơ thực hiện đề tài “Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học sinh sản và sản xuất giống cá sát sọc”.

Kết quả cho thấy, cá sát sọc là loài ăn tạp thiên về động vật nhỏ, sinh sản ngoài tự nhiên từ tháng Ba đến tháng Tám, tập trung mạnh nhất từ tháng Năm đến tháng Tám. Sức sinh sản tuyệt đối trung bình đạt hơn 6.000 trứng/cá cái.

Cá sát sọc được sinh sản và nuôi nhân tạo. Ảnh: NNC

Cá có khả năng sinh sản tốt nếu được nuôi vỗ bằng thức ăn công nghiệp có hàm lượng 40% đạm. Thời điểm thành thục bắt đầu từ tháng Tư, có thể kích thích sinh sản nhân tạo từ tháng Năm đến tháng Chín. Trong đó, việc tiêm hormone sinh sản HCG có tác dụng kích thích sự phát triển của tuyến sinh dục, thúc đẩy cá cái rụng trứng và cá đực sản sinh tinh trùng, với liều lượng 6.000 UI/kg cá cái, cho hiệu quả rụng trứng tốt nhất.

Tỷ lệ cá bố mẹ thành thục khi nuôi vỗ đạt 60%, trong đó 50% cá tham gia sinh sản có hiện tượng rụng trứng. Cá con đạt tốc độ tăng trưởng và tỷ lệ sống cao khi được ương ở mật độ khoảng 2.000 con/m3.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu khuyến nghị nên áp dụng thêm các biện pháp kích thích sinh thái như thay nước, tạo dòng chảy, điều chỉnh ánh sáng và nhiệt độ để tăng hiệu quả sinh sản. Bổ sung vitamin E, kẽm và khoáng chất vào khẩu phần ăn cũng giúp cá dễ thành thục hơn. Khi ương cá, nên cho ăn kết hợp trứng nước (moina) và thức ăn công nghiệp chứa 40% đạm.

Đề tài đã được Sở KH&CN TP Cần Thơ nghiệm thu, kết quả đạt yêu cầu. Thành công này không chỉ làm phong phú thêm các loài thủy sản nuôi nước ngọt có giá trị cao mà còn giúp bảo tồn nguồn lợi tự nhiên.


Tin đăng KH&PT số 1349 (số 25/2025)