Ngày 6/3/2018 tại Hà Nội, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (VNSC) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức hội thảo “Giới thiệu hệ thống chia sẻ dữ liệu vệ tinh Vietnam DataCube”.

Hội thảo đồng thời chính thức ra mắt hệ thống chia sẻ dữ liệu vệ tinh mở và miễn phí (hệ thống Vietnam DataCube).

PGS - TS Phạm Anh Tuấn chia sẻ với báo chí về hệ thống Vietnam Data Cube với báo chí. Ảnh: P. Nguyên

PGS –TS Phạm Anh Tuấn – Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cho biết, hệ thống Vietnam Data Cube được phát triển nhằm đem tới cho người dùng dữ liệu vệ tinh quan sát Trái đất Việt Nam một cơ sở dữ liệu ảnh vệ tinh cũng như công cụ khai thác miễn phí thay vì trước đây phải đi mua rất tốn kém. Hệ thống cho phép phân tích chuỗi thời gian hiệu quả để hỗ trợ các ứng dụng thay đổi lớp phủ, rừng, hiện trạng sử dụng đất; Sử dụng nhiều bộ dữ liệu vệ tinh với nhau; Hỗ trợ khách hàng và hỗ trợ người dùng Việt Nam v.v.

Đồng thời, Vietnam Data Cube cũng hướng tới tầm nhìn là nâng cao năng lực của người dùng để ứng dụng dữ liệu vệ tinh quan sát trái đất tại Việt Nam, qua đó đóng góp vào các chương trình ưu tiên toàn cầu, như các chương trình trong Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc (UN-SDG) và các Thỏa thuận Paris và Sendai.

Hiện nay, dữ liệu vệ tinh quan sát trái đất đã và đang được sử dụng không chỉ trong nghiên cứu mà còn có tiềm năng lớn trong việc giải quyết các vấn đề quan trọng về môi trường, kinh tế và xã hội ở cấp độ địa phương, khu vực và trên toàn cầu. Thực tế cho thấy, việc ứng dụng chưa hiệu quả không phải do thiếu dữ liệu mà là việc làm sao kết nối được giữa dữ liệu, ứng dụng và người dùng. Thậm chí, hiện nay nhiều dữ liệu vệ tinh vẫn chưa được khai thác cho dù đã có các trang thiết bị phân tích và tính toán hiện đại.

Các thách thức về quản lý và phân tích dữ liệu do sự gia tăng rất lớn khối lượng dữ liệu vệ tinh mở và miễn phí có thể được khắc phục bằng cơ sở hạ tầng máy tính mới, công nghệ và kiến trúc dữ liệu như “DataCube” đồng thời DataCube hoàn toàn có thể giúp các nhà cung cấp hợp lý hóa việc phân phối và quản lý dữ liệu, giảm bớt các rào cản về mặt kỹ thuật cho người dùng, hơn nữa cũng làm giảm bớt nhiều chi phí so với các phương pháp truyền thống, giúp người dùng khai thác tối đa tiềm năng của dữ liệu vệ tinh.

Nhờ có sự hỗ trợ của công ty IMSG (Hoa Kỳ), một hệ thống máy chủ hiện đại có khả năng lưu trữ lên tới 200 TB và hệ thống phần mềm DataCube được CSIRO (Australia) cung cấp đã được thiết lập tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam. Trong giai đoạn đầu, Vietnam Data Cube tập hợp dữ liệu vệ tinh LandSat (Hoa Kỳ), Sentinel (Cộng đồng Châu Âu), ALOS (Nhật Bản) cho toàn bộ lãnh thổ và phát triển các ứng dụng cho Việt Nam là theo dõi rừng, theo dõi lúa và theo dõi mặt nước.

Tại hội thảo báo cáo của đại biểu quốc tế và các chia sẻ của đại biểu Việt Nam đều khẳng định hệ thống Vietnam DataCube sẽ không chỉ là một địa chỉ tin cậy chia sẻ dữ liệu vệ tinh mở và miễn phí cho người sử dụng Việt Nam mà còn là một công cụ hữu dụng với khả năng phân tích mạnh, giúp thực hiện các ứng dụng ảnh vệ tinh ở Việt Nam được dễ dàng hơn.