15 năm học tập và giảng dạy tại Nhật Bản, TS. Nguyễn Hòa Anh (ĐHQGHN) về nước và không nghĩ có ngày mình sẽ lấn sâu vào lĩnh vực sinh học phân tử, với sản phẩm thiết thực chứa hàng tỷ lợi khuẩn men vi sinh mang thương hiệu “made in Vietnam”.

15 năm trước, TS. Nguyễn Hòa Anh đến Nhật Bản nghiên cứu sinh học phân tử, chủ yếu về lợi khuẩn trong thực vật. 15 năm làm việc trong môi trường hàn lâm, khi về Việt Nam công tác tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, tình cờ anh gặp các nhà khoa học nổi tiếng trên thế giới đến Việt Nam tìm kiếm hợp tác về các sản phẩm lợi khuẩn dùng cho người.

“Khi đó, tôi đã dành thời gian để nghĩ lại con đường khoa học của mình. Tôi bắt đầu kiểm tra sản phẩm men vi sinh có trên thị trường và thấy, hàm lượng men vi sinh lợi khuẩn thực chất không giống như quảng cáo. Có rất nhiều sản phẩm men vi sinh được kết hợp với nhiều loại khác như vitamin, men tiêu hóa, DHA… hoặc có những sản phẩm men vi sinh dạng khô”, TS. Hòa Anh cho biết.

Năm 2010, anh và các cộng sự là các nhà sinh học thành lập Công ty Anabio với mục đích ban đầu là triển khai ứng dụng những kết quả nổi bật của Phòng Thí nghiệm trọng điểm công nghệ enzyme và protein (KLEPT) thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN.

Anh chia sẻ, trong con người có 100 nghìn tỷ vi khuẩn tồn tại ở niêm mạc như mắt, môi, tai, ruột…, trong đó 85 nghìn tỷ lợi khuẩn, 15 nghìn tỷ hại khuẩn. Tuy nhiên, lợi khuẩn thông thường khi vào cơ thể phải qua hàng rào là axit trong dạ dày. Do đó, nếu sản phẩm có hàm lượng men vi sinh thấp như sữa chua thì lợi khuẩn đều chết vì axit dạ dày, không vào được đường ruột.

Anh bước vào hành trình đi tìm ưu điểm của bào tử lợi khuẩn sống SPL – dạng đặc biệt của một số loại vi khuẩn tồn tại dạng bào tử. Bào tử lợi khuẩn là dạng thức của lợi khuẩn trong một số chủng vi sinh vật, có thể bền nhiệt đến 80 độ C theo thời gian, góp phần cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa. Bào tử lợi khuẩn an toàn vượt qua môi trường axit của dạ dày, đến hệ vi sinh đường ruột và nảy mầm trở thành lợi khuẩn tại đó.

Khó khăn ập đến là việc sản xuất lợi khuẩn dạng bào tử rất khó, đặc biệt khó sản xuất dưới dạng hỗn dịch. Nhưng anh quyết tâm kiên định với con đường đã chọn, sản xuất bào tử lợi khuẩn dạng hỗn dịch bởi đặc tính vượt trội của nó là tan sẵn trong nước, gặp môi trường thích hợp sẽ phát triển, chiếm thức ăn của hại khuẩn, có thể dẫn truyền tốt nhất trong cơ thể người sử dụng.

Khó khăn nữa lại thách thức TS. Hòa Anh, khi anh thấy sản phẩm của mình không thể cạnh tranh với thị trường trong nước. “Cứ nghĩ bán sẽ dễ lắm, nhưng lúc đầu chúng tôi phải buông bỏ thị trường Việt Nam. Nhưng may mắn là chúng tôi rất dễ dàng khi tìm đến thị trường các nước đang phát triển”, TS. Hòa Anh chia sẻ.

Đầu tiên là anh xuất khẩu công nghệ bào tử lợi khuẩn sống SPL đến các thị trường lớn như Pakistan, Ấn Độ, Mỹ La tinh, châu Phi… Nhưng sau vài năm, các nước này chọn mua công nghệ rẻ hơn từ nhà cung cấp khác, TS. Hòa Anh tính đến phải sản xuất sản phẩm “made in Vietnam”.

Năm 2014, anh và các cộng sự xây dựng nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP, bắt đầu sản xuất các sản phẩm hoàn chỉnh chứa đa bào tử lợi khuẩn dạng hỗn dịch, nồng độ cao có công dụng hỗ trợ điều trị các loại bệnh tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, viêm loét đại tràng… Và rồi các sản phẩm của anh được các hãng dược phẩm lớn từ Tây Ban Nha, Mỹ, Hy Lạp, Ucraina, Ba Lan… ký kết mua.

Ưu điểm vượt trội trong các sản phẩm bào tử lợi khuẩn hoàn chỉnh mà TS. Hòa Anh đưa vào sản xuất đó là bào tử lợi khuẩn sống PSL ở dạng hỗn dịch đa bào tử baciluss clausii, bacilus coagulans với nồng độ trên 3 tỷ lợi khuẩn/5ml, thậm chí có sản phẩm hơn 5 tỷ lợi khuẩn/5ml, vượt trội so với các sản phẩm khác trên thế giới.

“Hiện nay, tỷ lệ người Việt Nam mắc các bệnh tiêu hóa rất lớn do mất đi cân bằng lợi khuẩn trong đường ruột. Thức ăn ở nước ta không được kiểm soát tốt chứa nhiều dư lượng kháng sinh và hóa chất – là yếu tố diệt lợi khuẩn trong đường ruột, gây ra hàng loạt bệnh đường ruột. Vì thế, bào tử lợi khuẩn được xem là giải pháp hữu hiệu để giúp con người tự tăng sức đề kháng cho cơ thể, chống lại việc lạm dụng kháng sinh”, TS. Hòa Anh bộc bạch.

Trong gần 8 năm nghiên cứu, thử nghiệm, hơn 80% sản phẩm về bào tử lợi khuẩn của TS. Hòa Anh được xuất khẩu đến hơn 10 nước đang phát triển trên thế giới. Công nghệ bào tử lợi khuẩn “made in Hòa Anh” cũng đang dần tìm được chỗ đứng tại thị trường Việt Nam. Các sản phẩm được đưa ra thị trường đều được và độc lập kiểm tra tại phòng thí nghiệm của Tập đoàn cũng như tại KLEPT.

Hiện nay, Công ty Anabio của anh và các cộng sự là nhà sản xuất nguyên liệu và cung cấp ra thị trường trên 5 loại men vi sinh dạng bào tử siêu bền, với chất lượng vượt trội so với men vi sinh truyền thống. “Chúng tôi đang nghiên cứu các sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa cho người đang trong quá trình hóa trị, xạ trị. Từ vài sản phẩm đã công bố, chúng tôi đang nâng dần lên hơn 10 sản phẩm”, TS. Hòa Anh phấn khởi nói. TS. Hòa Anh cũng đang bắt đầu đàm phán với một số bệnh viện, xin Bộ Y tế cấp phép sản phẩm của mình là dược phẩm.

Nguồn: Đại học Quốc gia Hà Nội.