Với việc chế tạo hàng loạt máy nông cụ giúp người trồng mía giảm chi phí nhân công, tăng năng suất cây mía, ông Phi Anh Đệ được người dân địa phương yêu mến, gọi là “kỹ sư làng”.


Ông Đệ (40 tuổi, ở thôn Nguyên An, xã Sơn Nguyên, H.Sơn Hòa, Phú Yên) chỉ học hết lớp 5, nhưng đam mê tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu chế tạo máy nông cụ. Ông kể, năm 2000 ông vào TP.HCM làm công nhân, học nghề cơ khí, rồi trở về xã Sơn Nguyên lập gia đình và mở hiệu cơ khí nhỏ để sửa chữa nông cụ sản xuất cho người dân. “Ban đầu, tôi chủ yếu sản xuất, cải tiến nông cụ thô sơ cung cấp cho bà con trồng mía. Thấy bà con vất vả với những nông cụ thô sơ này, tôi nung nấu việc nghiên cứu, cải tiến máy móc sản xuất nông nghiệp giá rẻ bán cho nông dân”, ông Đệ chia sẻ.
Ông Đệ bên máy bón phân cho mía
Ông Đệ bên máy bón phân cho mía

Từ suy nghĩ này, ông Đệ bắt tay mày mò, tìm tòi trên mạng để nghiên cứu và sáng chế ra hàng loạt loại máy móc phục vụ từng giai đoạn trồng mía, như máy trồng, máy cày ngầm bỏ phân, máy xới cỏ, máy phun thuốc cỏ, máy bón phân, máy băm rác... Máy làm xong đưa ra đồng thử nghiệm, ông lắng nghe ý kiến của người dân trồng mía, rồi chỉnh sửa dần. “Đưa máy ra đồng mía thử nghiệm, tui theo dõi quan sát, quay phim. Tại ruộng, người dân góp ý thì mình ghi nhận, về nhà xem lại phim coi cái nào chưa được thì chỉnh sửa hoàn chỉnh”, ông Đệ nói và cho biết các loại máy ông chế tạo giá chỉ bằng nửa máy nhập.

Việc chế tạo máy nông cụ đã giúp ông Đệ mỗi năm thu nhập gần 1 tỉ đồng. Các máy móc do ông Đệ chế tạo đều giảm được tối đa công lao động, tiết kiệm chi phí cho người trồng mía. Điển hình như máy cày ngầm bỏ phân giúp người nông dân vừa bỏ phân, vừa làm cỏ mía trên diện tích 2 ha đất chỉ trong một ngày. Trong khi cùng diện tích này nếu làm thủ công truyền thống có thể mất 2 - 3 ngày và tốn hàng chục công lao động. Còn đối với máy xới cỏ mía không chỉ giúp nông dân giảm công lao động, mà còn làm cho đất tơi xốp. Hay máy phun thuốc cỏ mía chỉ khoảng 1 giờ đã phun xong diện tích 1 ha mía, còn phun thủ công phải mất cả ngày với hơn chục lao động.

Ông Hà Châu Ánh, một nông dân trồng mía quy mô lớn ở xã Ea Chà Rang (H.Sơn Hòa) - người sử dụng máy nông cụ của ông Đệ, nhận xét: “Hiệu quả hơn máy ngoại nhập nhưng giá thành rẻ hơn nhiều. Đất trồng mía ở đây không bằng phẳng, đồi dốc nên các thiết bị ngoại nhập không phù hợp và kém hiệu quả. Từ khi tôi sử dụng máy móc thiết bị phục vụ trồng mía do ông Đệ chế tạo thì năng suất tăng, giảm chi phí rất đáng kể. Chi phí cho 1 ha mía giảm từ 5 - 10 triệu đồng”.

Ông Ngô Tấn Thái, Phó chủ tịch UBND xã Sơn Nguyên, khẳng định: “Việc tự tìm tòi, sáng kiến cải tiến kỹ thuật máy móc của ông Đệ đã giúp người dân mạnh dạn đầu tư cơ giới hóa nông nghiệp, mở rộng diện tích, giảm chi phí, tăng năng suất cây mía, mang lại hiệu quả kinh tế cao”.

Nghiên cứu chế tạo máy thu hoạch mía

Ông Lê Văn Cựu, Giám đốc Sở KH-CN tỉnh Phú Yên, đánh giá rất cao về việc nghiên cứu, tìm tòi chế tạo máy nông cụ phục vụ sản xuất mía của ông Đệ. Theo ông Cựu, tỉnh nên khuyến khích ông Đệ chế tạo thêm máy móc, thiết bị để góp phần cơ giới hóa cho nông dân trồng mía.

Hỏi ông Đệ về sáng chế sắp tới, ông cho biết đang tiếp tục thực hiện ý tưởng nghiên cứu, chế tạo máy thu hoạch mía. “Khi thành công sẽ giúp nông dân giải quyết khó khăn về nhân công trong mùa chính vụ và giảm chi phí. Cái khó ở chỗ, nếu áp dụng máy thu hoạch mía thì phía nhà máy cũng phải thay đổi băng chuyền nguyên liệu. Vì vậy, điều này còn phụ thuộc vào nhà máy nữa”, ông Đệ nói.