Thuốc kháng sinh chính là vũ khí hữu hiệu của con người để chống lại các vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, hiện nay đã xuất hiện ngày càng nhiều những loài vi khuẩn có khả năng kháng thuốc kháng sinh.
1. Hôm nay không hành động, ngày mai hết thuốc chữa
Thuốc kháng sinh đang ngày càng mất khả năng tiêu diệt vi khuẩn. Ảnh minh họa.
Có thể nói rằng, kháng sinh là loại thuốc duy nhất có thể tiêu diệt vi khuẩn một cách đặc hiệu. Tuy nhiên, hiện nay khả năng tiêu diệt vi khuẩn của loại thuốc này đang ngày càng giảm xuống. Sau lịch sử 70 năm sử dụng, vấn đề vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh đã trở thành một vấn đề gây đau đầu cho các nhà khoa học. Nếu không tìm ra giải pháp, rất có thể trong tương lai, chúng ta sẽ không còn có thể chống lại vi khuẩn nữa. Tổ chức Y tế Thế giới WHO đã phải thông báo rằng “hôm nay không hành động, ngày mai hết thuốc chữa”.
Nguy hiểm hơn, các vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh có thể lây lan từ người này sang người khác, từ vùng này sang vùng khác và từ nước này sang nước khác. Vì thế, có thể gây ra một đại dịch toàn cầu. Đây không những là vấn đề của những nước đang phát triển, điều kiện vệ sinh còn thấp mà ngay cả những nước phát triển đây cũng là vấn đề nhức nhối.
2. Vì sao vi khuẩn kháng thuốc ngày càng nhiều?
Khả năng biến đổi gen giúp vi khuẩn có thể kháng thuốc. Ảnh minh họa.
Ngày càng có nhiều chủng loại vi khuẩn kháng thuốc. Ban đầu chỉ có một loại vi khuẩn kháng thuốc là vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus. Nhưng ngày nay đã có nhiều loài vi khuẩn có đặc tính này như trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aeruginosa, vi khuẩn kỵ khí gram dương như Clostridium spp, vi khuẩn viêm màng não Neisseria meningitidis, phế cầu khuẩn...
Vậy vì sao vi khuẩn ngày càng có khả năng kháng thuốc như vậy? Câu trả lời nằm ở bộ gen của chúng. Tất cả đặc điểm sinh học của mọi loài sinh vật đều do gen quy định, vi khuẩn cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, vi khuẩn là một loài sinh vật có khả năng biến đổi gen mạnh. Khi sử dụng kháng sinh không đúng cách, bộ gen của vi khuẩn có thể biến đổi giúp chúng có khả năng chống lại các tác dụng của thuốc kháng sinh. chúng còn là sinh vật có khả năng sinh sản rất mạnh, có thể chỉ sau vài giờ , từ một vi khuẩn kháng thuốc sẽ sinh ra hàng ngàn vi khuẩn có khả năng này.
Sau đây là một số nguyên nhân trực tiếp khiến cho vi khuẩn kháng thuốc ngày càng gia tăng
- Nhận thức của người dân còn hạn chế. Thói quen tự chữa bệnh, dùng thuốc chưa hết liều đã ngừng tạo điều kiện có các vi khuẩn kháng thuốc phát triển.
- Thiếu sót của các nhân viên y tế.
- Công tác kiểm nghiệm điều tra chất lượng thuốc còn hạn chế.
- Sử dụng thuốc kháng khuẩn trong chăn nuôi.
Sinh Huy (Tổng hợp)