Stonehenge, Luxor, Hatshepsut, Hypogeum, Seti I, Hagar Qim và Mnajdra, Ggantija, Amada, Gobekli, Knossos là những đền thờ cổ nhất thế giới do tờ TP thống kê.

1. Stonehenge. Công trình tượng đài cự thạch thời kỳ đồ đá mới và thời kỳ đồ đồng gần Amesbury ở Anh. Công trình này bao gồm các công sự bằng đất bao quanh một vòng đá, là một trong những địa điểm tiền sử nổi tiếng thế giới. Các nhà khảo cổ cho rằng các cột đá này được dựng lên từ khoảng 2500-2000 TCN dù các vòng đất xung quanh được xây dựng sớm hơn, khoảng 3100 năm TCN. Khu vực này và khu vực xung quanh đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới năm 1986.
1. Stonehenge. Công trình tượng đài cự thạch thời kỳ đồ đá mới và thời kỳ đồ đồng gần Amesbury ở Anh. Công trình này bao gồm các công sự bằng đất bao quanh một vòng đá, là một trong những địa điểm tiền sử nổi tiếng thế giới. Các nhà khảo cổ cho rằng các cột đá này được dựng lên từ khoảng 2500-2000 TCN dù các vòng đất xung quanh được xây dựng sớm hơn, khoảng 3100 năm TCN. Khu vực này và khu vực xung quanh đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới năm 1986.


2. Luxor. Đền được xây dựng vào năm 1400 TCN để thờ cúng ba vị thần của Ai Cập cổ đại là là Amun, Mut và Chons. Luxor nằm ở phía Đông của sông Nile. Cửa chính đền thờ Luxor có đôi bia đá hoa cương. Trên tấm bia đá cao 25 m này khắc đầy những văn tự tượng hình. Tuy nhiên, một trong hai tấm bia này về sau đã bị người Pháp mang về cung Lourve ở Paris. Phía trong cùng của đền thờ Luxor vẫn còn dấu vết cho thấy người Công giáo đã tận dụng ngôi đền này một thời gian.
2. Luxor.đền thờ được xây dựng vào năm 1400 TCN để thờ cúng ba vị thần của Ai Cập cổ đại là là Amun, Mut và Chons. Luxor nằm ở phía Đông của sông Nile. Cửa chính đền thờ Luxor có đôi bia đá hoa cương. Trên tấm bia đá cao 25 m này khắc đầy những văn tự tượng hình. Tuy nhiên, một trong hai tấm bia này về sau đã bị người Pháp mang về cung Lourve ở Paris. Phía trong cùng của đền thờ Luxor vẫn còn dấu vết cho thấy người Công giáo đã tận dụng ngôi đền này một thời gian.


3. Hatshepsut. Tọa lạc bên bờ Tây của sông Nile, đồng thời cũng là lăng mộ nữ hoàng Hatshepsut - người trị vì Ai Cập từ năm 1479 TCN. Ngôi đền có kiến trúc đặc trưng với các hàng cột do kiến trúc sư hoàng gia là Senemut thiết kế.
3. Hatshepsut. Tọa lạc bên bờ Tây của sông Nile, đồng thời cũng là lăng mộ nữ hoàng Hatshepsut - người trị vì Ai Cập từ năm 1479 TCN. Ngôi đền có kiến trúc đặc trưng với các hàng cột do kiến trúc sư hoàng gia là Senemut thiết kế.

4. Hypogeum. Là ngôi đền ngầm thời tiền sử duy nhất trên thế giới được xây dựng năm 2500 TCN. Kiến trúc của hầm mộ bao gồm rất nhiều các hành lang, các bức tường vách ngăn bằng các khối đá lớn được xếp khít với nhau, các phòng có kiến trúc hình elip. Trong mỗi phòng là rất nhiều đố gốm, đồ trạm khắc,bùa hộ mệnh và xương động vật...
4. Hypogeum.ngôi đền ngầm thời tiền sử duy nhất trên thế giới được xây dựng năm 2500 TCN. Kiến trúc của hầm mộ bao gồm rất nhiều các hành lang, các bức tường vách ngăn bằng các khối đá lớn được xếp khít với nhau, các phòng có kiến trúc hình elip. Trong mỗi phòng là rất nhiều đố gốm, đồ trạm khắc,bùa hộ mệnh và xương động vật...

5. Seti I. Đền thờ tưởng niệm của Seti I, pharaon thứ nhì của Vương triều thứ 19. Ngôi đền được xây dựng vào cuối ngày trị vì Seti và có thể đã được hoàn thành bởi con trai Ramesses Đại đế sau cái chết của ông (năm 1279 TCN).
5. Seti I. Đền thờ tưởng niệm của Seti I, pharaon thứ nhì của Vương triều thứ 19. Ngôi đền được xây dựng vào cuối ngày trị vì Seti và có thể đã được hoàn thành bởi con trai Ramesses Đại đế sau cái chết của ông (năm 1279 TCN).

6. Hagar Qim và Mnajdra. Khu phức hợp đền Megalithic được tìm thấy trên đảo Malta thuộc Địa Trung Hải. Nó có niên đại từ giai đoạn Ggantija (3600-3200 TCN). Các đền thờ Megalithic của Malta nằm trong số những địa điểm tôn giáo cổ nhất trên trái đất, được Ủy ban Di sản Thế giới mô tả là “kiệt tác kiến trúc độc đáo”.
6. Hagar Qim và Mnajdra. Khu phức hợp đền Megalithic được tìm thấy trên đảo Malta thuộc Địa Trung Hải. Nó có niên đại từ giai đoạn Ggantija (3600-3200 TCN). Các đền thờ Megalithic của Malta nằm trong số những địa điểm tôn giáo cổ nhất trên trái đất, được Ủy ban Di sản Thế giới mô tả là “kiệt tác kiến trúc độc đáo”.

7. Ggantija. Được xây dựng trong thời đại đồ đá mới cách đây 5.500 năm, quần thể đền thờ biểu trưng cho khả năng sinh sản này lớn tuổi hơn cả Kim tự tháp Ai Cập và tượng đài Stonehenge ở Anh. Chính vì vậy, ngôi đền trở thành công trình kiến trúc nhân tạo có chân đứng không cố định cổ xưa nhất thế giới.
7. Ggantija. Được xây dựng trong thời đại đồ đá mới cách đây 5.500 năm, quần thể đền thờ biểu trưng cho khả năng sinh sản này lớn tuổi hơn cả Kim tự tháp Ai Cập và tượng đài Stonehenge ở Anh. Chính vì vậy, ngôi đền trở thành công trình kiến trúc nhân tạo có chân đứng không cố định cổ xưa nhất thế giới.

8. Amada. Đây là ngôi đền cổ nhất của Ai Cập được xây dựng bởi Pharaoh Thutmose III của triều đại thứ 18 và dành cho Amun và Re-Horakhty. Con trai và người kế nhiệm, Amenhotep II tiếp tục chương trình trang trí cho cấu trúc này. 9. Gobekli. Ngôi đền cổ thuộc phía Đông Bắc thị trấn Sanlıurfa và phía Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Địa điểm này hiện đang được các nhà khảo cổ học Đức - Thổ Nhĩ Kỳ khai quật và được cho là đã được những người săn bắn-hái lượm dựng lên vào năm 9000 TCN.
8. Amada. Đây là ngôi đền cổ nhất của Ai Cập được xây dựng bởi Pharaoh Thutmose III của triều đại thứ 18 và dành cho Amun và Re-Horakhty. Con trai và người kế nhiệm, Amenhotep II tiếp tục chương trình trang trí cho cấu trúc này.

9. Gobekli. Ngôi đền cổ thuộc phía Đông Bắc thị trấn Sanlıurfa và phía Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Địa điểm này hiện đang được các nhà khảo cổ học Đức - Thổ Nhĩ Kỳ khai quật và được cho là đã được những người săn bắn-hái lượm dựng lên vào năm 9000 TCN.
9. Gobekli. Ngôi đền cổ thuộc phía Đông Bắc thị trấn Sanlıurfa và phía Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Địa điểm này hiện đang được các nhà khảo cổ học Đức - Thổ Nhĩ Kỳ khai quật và được cho là đã được những người săn bắn-hái lượm dựng lên vào năm 9000 TCN.

10. Knossos. Khu phức hợp cung điện Minoan quan trọng nhất và nổi tiếng nhất ở đảo Crete. Nó được xem là một trong những cung điện lâu đời nhất châu Âu. Knossos được xây dựng từ năm 1700-1400 TCN.
10. Knossos. Khu phức hợp cung điện Minoan quan trọng nhất và nổi tiếng nhất ở đảo Crete. Nó được xem là một trong những cung điện lâu đời nhất châu Âu. Knossos được xây dựng từ năm 1700-1400 TCN.