Đó là nhận định của CEO Briana Warner từ Atlantic Sea Farms. Trong 3 năm liên tiếp, công ty có trụ sở tại Maine này đã đưa năng suất tăng gần 3000 % và trở thành nhà sản xuất tảo bẹ (bằng phương pháp trồng dây) lớn nhất nước Mỹ. Atlantic Sea Farms hiện đang áp dụng một mô hình kinh doanh tích hợp dọc (vertical integration) độc đáo. Công ty nghiên cứu và cung cấp miễn phí giống tảo bẹ cho người nuôi tôm hùm để chuyển đổi sinh kế và đảm bảo thu mua toàn bộ đầu ra. Tảo bẹ Atlantic Sea Farms hiện đang chiếm gần 80% sản lượng của toàn nước Mỹ.
Warner từng là nhân viên ngoại giao Hoa Kỳ với nhiều năm phục vụ tại châu Âu, Trung Đông, châu Phi,… Từ năm 2018, cô chuyển tới sống tại Maine và nhận ra vấn đề trong phát triển kinh tế ở đây. Cộng đồng ven biển tại Maine đang quá phụ thuộc vào nguồn lợi tôm hùm – khoảng 4000 ngư dân, sở hữu tàu lớn và các phương tiện khác, có giấy phép đánh bắt tôm hùm. Những loài khác cũng được khai thác nhưng đạt sản lượng không đáng kể. Đó là điều hết sức rủi ro.
Warner đã vận động họ nuôi hàu, vẹm, kết hợp với trồng rong biển. Tuy nhiên, quy mô sản xuất nhỏ chắc chắn sẽ không thể mang lại hiệu quả kinh tế. “Không ai đứng ra tập hợp các trại nuôi và bán sản phẩm trên quy mô lớn. Vì thế, chúng tôi quyết định cung cấp hạt giống miễn phí, trợ giúp kỹ thuật và đảm bảo thu mua toàn bộ sản phẩm cho họ. Chỉ như vậy họ mới có thể yên tâm trồng rong và kỳ vọng về mức lợi nhuận tốt”, cô lý giải.
Mặc dù nghề đánh bắt tôm hùm vẫn khá ổn tại Maine trong suốt 20 năm qua, nhưng ngư dân đang ngày càng nhận thức được mối nguy hại lâu dài do hiện tượng biến đổi khí hậu gây ra. Việc chuyển đổi sang trồng rong biển được xem là một cứu cánh, và nó còn hấp dẫn bởi sẽ giúp họ kiếm được tiền ngay cả trong mùa đông khi vụ tôm hùm qua đi. Mô hình này vì thế đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, và trong 3 năm đã có 27 ngư dân tham gia hợp tác để trồng tảo bẹ.
“Không khó để tìm thấy những người thông minh, chu đáo tham gia vào lĩnh vực này, ngay cả khi họ chưa tin vào mối đe dọa do biến đổi khí hậu. Họ chỉ cần được thuyết phục về phương án có thể giúp bản thân kiếm được thêm tiền. Một số vùng biển khác như California, nơi có nguồn nước sạch và khá lạnh, cũng rất tiềm năng để phát triển ngành tảo bẹ,” Warner nhận định.
“Điều quan trọng là mọi người cần hiểu được những lợi ích to lớn do nghề trồng rong mang lại như tạo thêm công ăn việc làm, giúp cải thiện chất lượng nước và hỗ trợ các cộng đồng ven biển tăng cường tính đa dạng để đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, vấn đề này hiện vẫn chưa được nhận thức và đầu tư đầy đủ từ phía nhà quản lý. Chúng tôi hiện đang phối hợp cùng giới chức Maine để đảm bảo các nguồn tài trợ nhà nước sẽ được phân bổ hợp lý nhằm giúp ngành này phát triển mạnh mẽ theo hướng có trách nhiệm,” Warner cho biết.
Mặc dù không được đào tạo bài bản về nuôi trồng thủy sản, nhưng Warner vẫn luôn không ngừng nỗ lực để hiện thực hóa tầm nhìn của cô. “Công việc thường ngày của tôi là thu thập hạt giống tảo bẹ, làm sạch bể chứa, thiết kế cơ sở sản xuất mới hoặc thực hiện các cuộc gọi mời chào sản phẩm,” Warner nói.
Atlantic Sea Farms đang bán tảo bẹ tươi cùng các sản phẩm giá trị gia tăng, đồng thời không ngừng tìm kiếm những thị trường mới. Công ty tự hào có một hội đồng quản trị và đội ngũ nhân viên năng động, hơn một nửa trong số đó là phụ nữ với thành tích kinh doanh ấn tượng. “Chúng tôi cần đưa thêm nhiều người mới đến để bàn về các giải pháp đa dạng chứ không phải chỉ biết tư duy và hành động theo lối cũ,” Warner nói.
Một phần cũng nhờ vào những thông tin truyền thông tích cực gần đây về ngành rong biển mà ngày càng nhiều người mong muốn làm việc cùng Atlantic Sea Farms. Warner tin rằng các ngư dân giàu kinh nghiệm sẽ là ứng viên tốt nhất chứ không phải những người theo chủ nghĩa lý tưởng, ưa thích lối sống và đạo đức của nghề trồng rong biển. “Họ là những người đã có tàu thuyền riêng cùng kinh nghiệm tiếp cận cơ sở hạ tầng ven biển lẫn kiến thức về môi trường nước, cho nên họ sẽ dễ trở thành người nuôi trồng giỏi”, cô nhận định.
Nhiệt huyết của Warner đã gây được tiếng vang lớn và đánh động các nhà đầu tư cùng những người mong muốn tạo ra đóng góp trên lĩnh vực này. “Họ thực sự hào hứng với điều chúng tôi đang làm. Atlantic Sea Farms là công ty duy nhất bán tảo bẹ tươi quy mô lớn. Các nhà đầu tư truyền thống thường nản lòng khi ngành này thiếu dữ liệu, tuy nhiên vẫn có những người sẵn lòng tài trợ cho các doanh nghiệp đang tạo ra ảnh hưởng tích cực đến môi trường và xã hội,” cô lưu ý .
Warner đã suy nghĩ rất nhiều về chính sách bán tín chỉ carbon hiện đang được một số tiểu bang của Mỹ áp dụng. Hoạt động trồng rong biển liệu có đáp đứng được đầy đủ các tiêu chuẩn để nhận tín chỉ carbon hay không? Mặc dù rong biển trên lý thuyết sẽ hấp thụ một lượng lớn CO2 trong khí quyển. “Chúng ta hiện vẫn chưa có đủ dữ liện lớn đáng tin cậy về tác động tích cực của việc trồng rong biển, chẳng hạn hiệu ứng halo – giúp ngăn chặn hiện tượng axit hóa đại dương. Các trại rong biển khổng lồ ngoài khơi không nhất thiết sẽ làm đảo ngược tình trạng biến đổi khí hậu, một lĩnh vực mà chúng ta hãy còn hiểu biết rất ít và cần thêm nhiều bằng chứng khoa học nữa,” Warner nói.
“Nhưng rong biển chắc chắn sẽ cần rất ít hoặc không cần đầu vào: đất, phân bón, nước ngọt,… Từng trại rong cũng góp phần tạo ra hiệu ứng halo cục bộ giúp cải thiện chất lượng nước ở môi trường xung quanh. Ngoài ra, rong biển còn được sử dụng trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi để giảm thiểu lượng phát thải metan do gia súc. Đó là sự thay thế lý tưởng cho các loại thực phẩm chứa nhiều carbon, đồng thời rất giàu canxi, protein và umami (có nhiều trong phô mai, trứng, sữa). Thay vì theo đuổi hoặc chờ đợi sáng kiến tín chỉ carbon xanh, chúng ta nên tìm kiếm những cơ hội kinh doanh mới nếu muốn giúp đỡ những cộng đồng ngư dân đang bị ảnh hưởng bởi tình trạng biến đổi khí hậu”, Warner lập luận.
“Rong biển không thể là viên đạn bạc (giải pháp đảm bảo) đối với vấn nạn khí hậu, nhưng nó hứa hẹn sẽ làm cho thế giới tốt hơn một chút,” cô lạc quan.
Vì vậy, trong lúc nhiều nhà đầu tư, người canh tác và các nhà bảo vệ môi trường ở Mỹ lo ngại trước sáng kiến cấp tín chỉ carbon xanh, Warner vẫn đang miệt mài phác thảo những kế hoạch kinh doanh mà cô tin là tốt đối cho Atlantic Sea Farms, chí ít là trong tương lai gần. “Tôi đang muốn thu hút thêm 60 đối tác trồng rong trong 3 năm tới, và nếu thành công sẽ sản xuất khoảng 5 triệu pound tảo bẹ mỗi năm – so với 1,2 triệu pound của năm nay,” cô hào hứng.