Khi chúng ta nói đến một vùng kinh tế, thì đó là một vùng có những nét đặc trưng trong phát triển kinh tế. Những nét đặc trưng đó thường xuất phát từ những lợi thế so sánh của vùng về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội mà vùng có được như: Vị trí địa lý, đặc điểm địa hình và các điều kiện tự nhiên khác; kết cấu hạ tầng giao thông, đô thị, công nghiệp, năng lượng; nguồn nhân lực…
Tiến sỹ Nguyễn Văn Liễu - Vụ trưởng Vụ Phát triển khoa học và công nghệ địa phương. Ảnh: Loan Lê
Như vậy tại các vùng kinh tế trọng điểm, các DN sản xuất kinh doanh phải phát huy được các lợi thế của vùng kinh tế đó. Các DN phải là hạt nhân trong chuỗi liên kết dọc (liên kết giữa doanh nghiệp với các tổ chức KH&CN, với các cơ quan nhà nước thuộc vùng, với ngân hàng, với người dân) cũng như liên kết ngang (giữa DN sản xuất với DN cung ứng nguyên vật liệu, DN cung cấp máy móc thiết bị công nghệ, DN làm phân phối, thị trường…).
Cụ thể, doanh nghiệp có các dự án đầu tư sản xuất, liên kết với các tổ chức KH&CN để tiếp nhận công nghệ mới, công nghệ tiên tiến, mua máy móc thiết bị công nghệ để đổi mới công nghệ sản xuất; ký các hợp đồng mua bán nguyên, vật liệu với DN khác, với người dân để phục vụ sản xuất; ký hợp đồng với các DN, các tổ chức kinh tế khác để phân phối sản phẩm.
Có thể nói, không có các dự án đầu tư sản xuất, dịch vụ của DN thì không thể có được mối liên kết, không có các DN hoạt động liên kết mạnh mẽ thì không thể có các hoạt động liên kết phát triển của các vùng kinh tế.
Cần xây dựng được môi trường pháp lý thực sự thông thoáng, hấp dẫn để thu hút đầu tư của các DN, thúc đẩy liên kết DN với các đối tác trong đổi mới sáng tạo, thúc đẩy liên kết giữa các địa phương trong việc tạo vùng kinh tế động lực, phát huy được lợi thế so sánh của vùng. Nhà nước cần có cơ chế ưu tiên trong xây dựng và phát triển các trung tâm ươm tạo công nghệ, ươm tạo DN tại các vùng kinh tế trọng điểm để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thúc đẩy khởi nghiệp.
Để vùng kinh tế phát triển bền vững, nhất định phải có chiến lược và hành động để phát triển mạnh mẽ nguồn nhân lực KH&CN, nguồn nhân lực có trình độ công nghệ ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu ứng dụng KH&CN trong sản xuất, kinh doanh của DN.