Cây Trà hoa vàng trên địa bản tỉnh Vĩnh Phúc đang bị thu mua tràn lan, trong khi đây là loại cây có giá trị y tế cao. Để hạn chế tình trạng này, Vĩnh Phúc đã nghiên cứu xây dựng mô hình bảo tồn và phát triển cây dược liệu quý hiếm này trên địa bàn huyện Tam Đảo.

Trà hoa vàng hay còn gọi là Trà vàng, là loại cây có hoa màu vàng, thuộc chi Cammellia, họ chè. Tại Việt Nam, theo nghiên cứu của các tác giả trong và ngoài nước cho thấy, thuộc chi Camellia ở nước ta hiện có 26 hoặc 30 loài, trong đó riêng vùng núi Tam Đảo đã có tới 8 loài. Riêng số Trà hoa vàng có công dụng làm thuốc được cập nhật lên tới 10 loài.

Để ngăn chặn tình trạng thu mua ồ ạt hoa, lá, thân cây các loại Trà hoa vàng ở khu vực Tam Đảo, theo Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Phúc, năm 2015,Vườn quốc gia Tam Đảo và Công ty Cổ phần đầu tư DIA đã đưa ra dự án bảo tồn và sản xuất Trà hoa vàng theo hướng hàng hóa.

Cây Trà hoa vàng đang được ươm nhân.
Cây Trà hoa vàng đang được ươm nhân.

Mục tiêu mà Công ty Cổ phần đầu tư DIA đưa ra là trong 5 năm, từ 2015 - 2019 sẽ điều tra và lên được danh mục bộ sưu tập đầy đủ các giống Trà hoa vàng sống trên phạm vi cả nước về trồng bảo tồn nhằm bảo vệ nguồn gen cây dược liệu quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng, đặc biệt là cây Trà hoa vàng sống ở vùng núi thấp thuộc rừng Quốc gia Tam Đảo. Ngoài mô hình trồng bảo tồn, còn có một mô hình lớn, trồng Trà hoa vàng theo hướng sản xuất hàng hóa với quy mô 15 ha với 30.000 cây Trà hoa vàng thuộc các lứa tuổi khác nhau. Để phục vụ cho nhu cầu sản xuất, các quy trình nhân giống, quy trình trồng, quy trình thu hái, chế biến cũng sẽ được hoàn thiện.

Sau 2 năm thực hiện, các đơn vị đã đưa được 12.000 cây Trà hoa vàng thuộc 8 loài với nhiều chủng loại giống, được nhân từ hom gốc, hom thân và hom cành ra khỏi vườn ươm để trồng. Bên cạnh đó họ còn trồng nhiều loài cây khác để làm hàng rào xanh bảo vệ cho cây.

Không chỉ bảo tồn các giống Trà Hoa vàng ở Việt Nam, đơn vị đầu tư còn mang giống từ Trung Quốc về để nhân giống trồng ở Việt Nam.